اینفوگرافی آداب و آیین عزاداری

چرا گریه بر سید‌الشهدا علیه السلام قلب را زنده می‌کند؟

حجت‌الاسلام والمسلمین میرباقری گفت: روایات متعددی درباره اشک ریختن در نیمه شب از خوف خدا وجود دارد که حسنات زیادی درباره آن بیان شده است، ولی بر اساس روایات معصومین(ع) آثار و حسنات بیشتری برای گریه بر امام حسین(ع) بیان شده است.

وی با بیان این که آثار و برکات گریه بر سیدالشهدا(ع) در دنیا، برزخ و قیامت وجود دارد، ادامه داد: شیطان تمام تلاش خود را برای آلوده کردن انسان‌ها به رذایل اخلاقی به کار می‌برد تا با خروج از چتر ولایت پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع)، تمام وجود او ظلمانی می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین میرباقری با بیان این که ولایت‌مداری اهل‌بیت(ع) از طریق انسان‌ها گسترش می‌یابد، افزود: زمانی که انسان ولایت خدا، پیامبر(ع) و اهل‌بیت(ع) را بپذیرد، زبان و عمل او نشر دهنده معارف الهی است.

این محقق و پژوهشگر حوزوی، تولی و تبری را ابزاری برای قرار داشتن در جنود الهی دانسته و گفت:‌ همان طور که شیطان ظلمات را به قلب انسان نفوذ می‌دهد، معصومین(ع) نیز نور را به دل انسان تابانده و او را از ظلمت نجات می‌دهند.

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی با بیان این که شیطان برای به تاریکی کشاندن انسان، تلاش می‌کند تا ارتباط او را  با منبع نور الهی قطع کند، ابراز اشت: اگر انسان به نبی مکرم اسلام(ص) و ائمه معصوم(ع) وصل شود، گرفتار ظلمت و قصاوت قلب نمی گردد.

وی در پایان، حب نبی اکرم(ص) و اهل‌بیت(ع) را ریشه خوبی‌ها دانسته و یادآور شد: علت این که گریه بر سید‌الشهدا(ع) قلب را زنده می‌کند،‌ این است که چنین گریه‌ای انسان را به ولایت نبی اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) می‌رساند.

روایت‌هایی با آه از حضرت ماه

کتاب «ماه به روایت آه» ابوالفضل زرویی نصرآباد یک روایت که نه بلکه چندین روایت درباره حضرت ماه است. روایت‌هایی معتبر و خواندنی از افرادی که حضرت ماه یعنی ماه بنی هاشم را می‌شناختند و می‌توانستند از او روایتی دست اول بدهند. این آدم‌ها ارتباط و نسبتشان با حضرت ماه متفاوت است. یکی خواهر است دیگر همسر و آن دیگری مادر. اما همه این روایت‌ها در این دایره منحصر نیست بلکه یک کوفی، یک بازرگان و حتی کسی که در لشکر عمر سعد بوده‌اند نیز می‌توانند با آه از حضرت ماه  بگویند.

حتی در این کتاب وجود نورانی حضرت امام حسین(ع) نیز درباره ماه بنی هاشم، روایتی دارد که هر چند کوتاه است اما باز آه از دست دادن چنین ماهی را از نهاد هر آدمیزاده‌ای بلند می‌کند تا هم نوا با آفتاب کربلا بگوید: «آه ، آه ، آه... عباسم! آیا در خوابی که امید بیداری‌ات را داشته باشم؟ بر من دشوار است که تو را بر این زمین تفته، غرقه به خون بنگرم...»

 

در روایت‌های زرویی نصر آباد همه از حضرت ماه می‌گویند. روایت‌ها از مسلم بن عقیل شروع می‌شود و به فاطمه کلابیه(ام البنین) می‌رسد و با روایت‌هایی از عبد الله بن ابی محل، کزمان، لبابه، زینب (س)، زید بازرگان، شبث بن ربعی، ام کلثوم، سرجون ادامه پیدا می‌کند و سرانجام  به عبیدالله بن عباس بن علی فرزند حضرت ماه می‌رسد که چیزهای زیادی از پدرش به خاطر ندارد و پدر نازنینش زمان شهادت 4 ماهی او را ندیده بوده است. عبیدالله بن عباس فرزند دردانه حضرت ماه است، هم او که پدر از فراقش بی‌تاب بوده و این فرزند در کودکی یتیم پدری چون حضرت عباس(ع) می‌شود.

 

تصویری کامل از ماه بنی هاشم

 

از اسامی افراد روایت کننده هم مشخص است که هر یک به گونه‌ای و از زاویه‌ای به ماه نگریسته‌اند و نویسنده کتاب تلاش کرده است با کنار هم چیدن این تصاویر، تصویر کامل ماه را به مخاطبش نشان دهد. ماهی که پسر عمویش از دوران کودکی و خاطرات بزرگ شدنشان با هم می‌گوید. مادر از زادنش می‌گوید که همراه است با بوی خوش خاک، عطر سیب سرخ، زمزمه‌ای مهرآمیز و نجوای نرم اذان...

 

همسرش لبابه از عشق به زیباترین، رشدترین، محجوب ترین جوان مدینه، آهوی دست آموز و کبوتر صحن و ساری برادرش حسین(ع) می‌گوید و خواهرش زینب(س) از همه چیز می‌گوید؛ از کودکی‌های عباس (ع)، از شهادت پدر و سپردن حسین(ع) به حضرت ماه و از کربلا و از کربلا...

 

روایت‌های مختلف از حضرت ماه در کتاب ادامه پیدا می‌کند. روایت ام کلثوم از بقیه سوزناک‌تر است و روایت عبیدالله بن عباس که روایت دیگری از زبان عقبه بن سمعان را در دل خود دارد، آشنایی با حضرت ماه را کامل ‌تر می‌کند و آنچه که در کربلا اتفاق افتاد را روشن‌تر...

 

چند لبخند به روی ماه حضرت ماه

 

از سوی دیگر درست است که کتاب «ماه به روایت آه» یک روایت از واقعه حزن انگیزی چون عاشورا و آن چیزهایی است که در کربلا اتفاق افتاده است، اما این کتاب هم طنز رندانه در لابه لای روایت‌ها دارد و هم تصاویر بشکوه و حماسی و هم تصاویری از مهر و محبت و عاطفه بی‌نهایت.

 

زرویی نصر آباد وقتی قلمش را در اختیار روایت کسی چون کزمان گذاشته، روایتش در بیان درونیات این فرد که فکر می‌کند با بردن امان نامه چه کار مهمی می‌کند و چه آدم بزرگی است، گوشه‌هایی به طنز می‌زند یا وقتی که لبابه همسر حضرت عباس (ع) از خواستگاری از او برای ماه بنی هاشم می‌گوید یا از کودکی‌هایش روایت می‌کند که چه تصوری از ام البنین داشته است، باز هم کنایه‌ها و گوشه‌های طنز آمیزی دارد که این روایت را دلچسب‌تر می‌کند و به ذهن و دل مخاطب نزدیک‌تر...

 

اما روایت فوت اولین فرزند حضرت ماه، یا عشق بی‌نهایت کودکان به مرد بلندبالای بنی هاشم و شیر دلاور بیشه هم سرشار است از عطوفت و مهر و زیبایی که یکی از ابعاد شخصیتی برادر بزرگوار امام حسین(ع) را نشان می‌دهد.

 

کتاب«ماه به روایت آه» مجموعه‌ای خواندنی است برای بیشتر دانستن درباره ماه بنی هاشم که در کنار آنها هم عاشورا روایت می‌شود، ‌هم به اسارت رفتن کودکان و زنان، هم شهادت امام حسن(ع) و هم شهادت امام علی(ع) و نقطه مشترک همه این وقایع حضور اسوه ادب و بزرگ منشی در عین حال جنگاوری و دیانت و مهربانی یعنی عباس بن علی(ع) است.

 

انتشارات نیستان چاپ سوم این کتاب را در 189 صفحه با قیمت 10 هزار تومان منتشر کرده است.

گزیده‌ای از فتاوای امام خامنه‌ای درباره عزاداری

در آستانه عاشورای حسینی، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR گزیده‌ای از فتاوای آیت‌الله العظمی خامنه‌ای درباره عزاداری سید و سالار شهیدان را منتشر میکند. متن این استفتائات به شرح زیر است.

۱- صدمه وارد کردن به بدن در حد کوبیدن سر به دیوار، چنگ زدن به صورت، به صورت زدن، سینه زنی تا حدی که سینه‌ها ولو جزئی آسیب ببیند و یا این که از بدن خون جاری شود چه حکمی دارد؟

ج: عزاداری به شیوه مرسوم و سنتی از اعظم قربات الی الله تعالی و موجب اجر و ثواب است لکن باید از هرگونه کاری که موجب وهن مذهب باشد پرهیز شود همچنین هر عملی که ضرر قابل توجهی برای انسان داشته باشد، حرام است.

۲- راه‌اندازی دسته‌‌های عزاداری در ساعات پایانی شب در خیابان‌ها و محله‌ها چه حکمی دارد؟

ج: به راه انداختن دسته‌های عزاداری برای سیدالشهدا و اصحاب ایشان علیهم‌السلام و شرکت در امثال این مراسم امر بسیار پسندیده و مطلوبی است و از بزرگترین اعمالی است که انسان را به خداوند نزدیک می‌کند، ولی باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران می‌شود و یا فی نفسه از نظر شرعی حرام است، پرهیز گردد.

۳- حکم پخش صدای مراسم سینه‌زنی و نوحه‌خوانی و یا نوار آن از طریق بلندگوهای مساجد و حسینیه‌ها در شهرها و محله‌ها چیست؟

ج: واجب است برگزارکنندگان مراسم و عزاداران تا حد امکان از اذیت و ایجاد مزاحمت برای همسایگان بپرهیزند هر چند با کم کردن صدای بلندگو و تغییر جهت ان به طرف داخل باشد.

۴- آیا جایز است که سخنرانها و مداحان از عزاداران و مردم حاضر در مراسم عزاداری مطالبه کنند که مردم بلند و با صدا گریه کنند و یا هنگام دعا دستشان را بالا بیاورند. آیا بلندی و کوتاهی صدا تفاوتی در کیفیت ثواب عزاداری ایجاد می‌کند؟

ج: فی نفسه منعی ندارد.

۵- استفاده از ادوات موسیقی(محلی یا غیر آن) نظیر طبل، سنج، دمام و ...برای عزاداری اباعبدالله(ع) در هیات‌هاچه حکمی دارد؟

ج: استفاده از آلات موسیقی،مناسب با عزاداری سالار شهیدان علیه‌السلام نیست و شایسته است، مراسم عزاداری، به همان صورت متعارفی که از قدیم متداول بوده، برگزار شود.البته، استفاده از طبل و سنج به نحو متعارف، اشکال ندارد.

۶- استفاده از مال مجهول المالک و یا مخلوط قطعی به حرام در هیات عزاداری جایز است؟

ج: جایز نیست.

۷- آیا می‌توان از باقی‌مانده پولی که از محرم سال گذشته برای هزینه ایام عزاداری بصورت عمومی از مردم گرفته شده است، در محرم امسال هزینه کرد؟

ج: مانعی ندارد

۸- حمل علم و کتل و پرچم‌های بزرگ چه وجهی دارند؟ بعضی علم‌ها به قدری بزرگ است که باید چندین نفر زیر آن قرار بگیرند. ضمن این که در برخی نواحی اعتقاداتی درباره این وسایل وجود دارد که موجب  وهن اسلام و علی‌الخصوص شیعه می‌شود. آیا انجام این کارها جایز است؟

ج: استفاده از علم در عزاداری سید‌الشهدا علیه‌السلام فی نفسه اشکال ندارد ولی نباید جزء دین شمرده شود لکن حمل پرچم و کتل اشکال ندارد.

۹- عزاداری اعم از سینه‌زنی، جلسات روضه‌خوانی و راه‌اندازی دستجات برای عزاداری غیر از سیدالشهداء چه حکمی دارد؟

ج: فی نفسه منعی ندارد.

۱۰- حکم تصویربرداری و نورپردازی در هیات‌های مذهبی به نحوی که یادآور کنسرت‌های موسیقی غربی باشد چیست؟

ج: باید از انجام هر کاری که با شأن و جایگاه مجالس عزاداری اهل بیت علیهم‌السلام منافات دارد پرهیز شود.

۱۱- حکم برگزاری مراسم عقد و عروسی در ایام محرم و صفر و دیگر ایام عزاداری ائمه معصومین چه حکمی دارد؟

ج: مجرد انجام عقد در ایام عزاداری فی نفسه منعی ندارد ولی برگزاری مجالس جشن و انجام کارهایی که موجب هتک و بی‌حرمتی گردد، در خصوص ایام عزا جایز نبوده و حرام است.

فردا/ تجمع عزاداران صادق آل محمد(ص) در میدان فلسطین

هیئت رزمندگان اسلام در نظر دارد به مناسبت شهادت جانسوز حضرت امام جعفر صادق علیه السلام روز  دوشنبه 11 شهریور 1392 از ساعت 10:30 مراسم سخنرانی و عزاداری در میدان فلسطین برگزار کند.

در این تجمع بزرگ قرائت قرآن توسط قاری بین المللی حاج احمد ابولقاسمی ، سخنرانی توسط حجت الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان و مداحی حاج سعید حدادیان و حاج داود علیزاده  صورت می‌گیرد.

همچنین در شب شهادت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام مراسم سخنرانی و عزاداری در حسینیه شهدای بسیج واقع در بزرگراه بسیج ، خیابان شهید رحیمی از ساعت 20 برگزار می‌شود. در این مراسم آیت‌الله حاج سید احمد خاتمی سخنرانی و مداحان اهل بیت حاج ذبیح‌الله ترابی و حاج حسین سازور به ذکر مصائب اهل بیت‌()((( علیهم السلام  خواهند پرداخت.