روز دوم | رضای الهی

ما را زخواهی ز خویشتن دست بشوی ---- خود را یله کن پس آنگهی ما را جوی

ابن سنان به امام صادق می گوید: مومن چگونه بداند که مومن است؟ امام فرمود:" به واسطه تسلیم امر خدا و راضی بودن بر آنچه که بر او از شادی و غم وارد می شود."   اصول کافی ، ج4 ، ص 190
امام صادق (ع) فرمودند: خداوند به حضرت داوود (ع) وحی کرد که نزد شخصی برود و به او مژده دهد که همنشین او در بهشت خواهد بود. داوود (ع) به خانه ی آن مرد رفت و او را از فرمان و مژده خداوند آگاه ساخت ، ولی وی بسیار شگفت زده شد که چگونه ممکن است او به پاداشتی چنین دست یافته باشد. از این رو ، از راز این مژده بزرگ پرسید ، وی پاسخ داد:" من فردی هستم که هر گاه نا گوار و رنجی برایم پیش می آید، هر قدر سخت و طاقت فرسا باشد، هرگز از خدا نمی خواهم که آن را برطرف سازد و فقط شکر آنرا بجا می آورم". امام در پایان افزود: این همانا شیوه ی پروردگار است که چنین بر بندگان خود برگزیده است. بحار الانوار ، ج 71 ، ص 89 

تدبر در قرآن / یک آیه از جزء دوم

« آیه ۱۸۶ سوره مبارکه بقره »
ترجمه آیه:
و چون بندگان من از تو سراغ مرا مى گیرند بدانند که من نزدیکم و دعوت دعا کنندگان را اجابت مى کنم البته در صورتى که مرا بخوانند پس باید که آنان نیز دعوت مرا اجابت نموده و باید به من ایمان آورند تا شاید رشد یابند.
بخشی از تفسیر آیه در تفسیر المیزان :
…کلمه (دعا) و (دعوت) به معناى این است که دعا کننده نظر دعا شده را به سوى خود جلب کند، و کلمه (سوال ) به معناى جلب فائده و یا زیادتر کردن آن از ناحیه مسوول است ، تا بعد از توجیه نظر او حاجتش ‍ برآورده شود، پس سؤ ال به منزله نتیجه و هدف است براى دعا (مثل اینکه از دور یا نزدیک شخصى را که دارد مى رود صدا مى زنى ، و مى خوانى ، تا روى خود را برگرداند، آن وقت چیزى از او مى پرسى تا به این وسیله حاجتت برآورده شود) پس این معنا که براى سؤ ال شد جامع همه موارد سؤ ال هست ، علمى براى رفع جهل ، و سؤ ال به منظور حساب وسؤ ال به معناى زیادتر کردن خیر مسوول به طرف خود، و سوالهاى دیگر…. خداى سبحان میان هر چیزى و خود آن چیز حائل است ، ومیان آن و تمامى مقارنات آن از فرزند و همسر و دوست و مال و جاه و حق او حائل است ، پس خداى تعالى از هر چیزى که فرض شود به مخلوق خود نزدیک تر است ، پس او قریب على الاطلاق است ، همچنانکه خودش فرموده ( و نحن اقرب الیه منکم و لکن لا تبصرون ) و نیز فرموده (و نحن اقرب الیه من حبل الورید) و نیز فرموده (ان اللّه یحول بین المرء و قلبه ) و مراد از قلب همان جان آدمى و نفس مدرکه او است .

صوت / ربنایی متفاوت

جهت دانلود صوت مناجات ربنا با صدای حسن خانچی اینجا کلیک کنید

آیات و روایات متناسب با ماه مبارک رمضان

قرآن کریم:

شَهرُ رَمَضانَ الَّذی اُنزِلَ فیهِ القُرآنُ هُدىً لِلنّاسِ و بَیِّناتٍ مِنَ الهُدى و الفُرقانِ ‏

رمضان، ماهى است که در آن قرآن فرو فرستاده شده است؛ [کتابى] که مردم را راهنما و [در بردارنده] نشانه‏هاى آشکار هدایت و میزان تشخیص حق از باطل است.

بقره، آیه ۱۸۵ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

إنَّ أبوابَ السَّماءِ تُفتَحُ فی أوَّلِ لَیلَةٍ مِن شَهرِ رَمَضانَ و لاتُغلَقُ إلى آخِرِ لَیلَةٍ مِنهُ

 ‏

درهاى آسمان در شب اوّل ماه رمضان گشوده مى‏شود و تا آخرین شب این ماه بسته نمى‏شود.

بحار الأنوار ، ج ۹۶ ، ص ۳۴۴ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

إنَّ الشَّقِیَّ حَقَّ الشَّقِیِ مَن خَرَجَ مِنهُ هذَا الشَّهرُ و لَم یُغفَر ذُنوبُهُ

بدبخت واقعى کسى است که این ماه را پشت سر گذارد و گناهانش آمرزیده نشود.

میزان الحکمه، ح ۷۴۵۸ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

إنَّما سُمِّیَ الرَّمَضانُ لأِنَّهُ یُرمِضُ الذُّنُوبَ ‏

رمضان، رمضان نامیده شد؛ زیرا گناهان را مى‏سوزاند.

همان، ح ۷۴۴۱ 

---

امام حسن علیه‏السلام:

إنَّ اللّه‏َ جَعَلَ شَهرَ رَمضانَ مِضمارا لِخَلقِهِ فَیستَبِقونَ فیهِ بِطاعَتِهِ إلى مَرضاتِهِ

 ‏

خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه‏اى براى آفریدگان خود قرار داده تا با طاعتش براى خشنودى او از یکدیگر پیشى گیرند.

تحف العقول، ص ۲۳۶ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

الصَّومُ جُنَّةٌ مِنَ النّارِ 

 ‏

روزه سپرى است در برابر آتش.

بحار الأنوار، ج ۴، ص ۶۲ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

لِکُلِّ شَى‏ءٍ زَکاةٌ و زَکاةُ الأبدانِ الصِّیامُ 

 ‏

براى هر چیزى زکاتى است و زکات بدن‏ها روزه‏ دارى است.

الکافى، ج ۴، ص ۶۲ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

صُومُوا تَصِحّوا 

‏

روزه بگیرید تا تن درست باشید.

الدعوات، ص ۷۶ 

---

امام على علیه‏ السلام:

صِیامُ القَلبِ عَنِ الفِکرِ فِی الآثامِ أفضَلُ مِن صِیامِ البَطنِ عَنِ الطَّعامِ

روزه دل، اندیشیدن به گناهان، برتر است از روزه شکم؛ یعنى غذا خوردن.

میزان الحکمه، ح ۱۰۹۴۸ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

أَکثِرُوا فیهِ (شَهرِ رَمَضانَ) مِن تِلاوَةِ القُرآنِ 

در ماه رمضان، قرآن بسیار تلاوت کنید.

فضائل الأشهر الثلاثه، ص ۹۵ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

إذا اَحَبَّ أحَدُکُم أن یُحَدِّثَ رَبَّهُ فَلْیَقرَأ القُرآنَ 

هرگاه فردى از شما دوست داشته باشد که با پروردگارش سخن بگوید، قرآن بخواند.

میزان الحکمه، ح ۱۶۴۹۷ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

لاتَغفُل عَن قِراءَةِ القُرآنِ ، فَإنَّ القُرآنَ یُحیِی القَلبَ و یَنهى عَنِ الفحشاءِ و المُنکَرِ و البَغیِ

از خواندن قرآن غافل مشو؛ زیرا قرآن دل را زنده مى‏کند و از فحشا و زشت‏ کارى و ستم باز مى‏ دارد.

همان، ح ۱۶۵۰۳

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

الصّائِمُ لاتُرَدُّ دَعوَتُهُ

دعاى روزه‏ دار ردّ نمى‏ شود.

مسند أحمد، ج ۲، ص ۷ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

إنَّ اللّه‏َ یَقولُ کُلَّ لَیلَةٍ مِن هذَا الشَّهرِ : وَ عِزَّتی و جَلالی لَقَد أمَرتُ مَلائِکَتی بِفَتحِ أبوابِ سَماواتٍ لِلدّاعِینَ مِن عِبادی و إمائی

خداوند در هر شبِ ماه رمضان مى‏گوید: «به عزّت و جلالم سوگند، به فرشتگان فرمان داده‏ام درهاى آسمان‏ها را بر روى بندگان دعا کننده من بگشایند».

فضائل الأشهر الثلاثة، ص ۹۹

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

هُوَ شَهرُ الإستِغفارِ و هُوَ شَهرُ الصِّیامِ و هُوَ شَهرُ الدُّعاءِ

ماه رمضان ماه استغفار، ماه روزه و ماه دعا است.

همان، ص ۱۱۷ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

... أقبَلَ إلَیکُم شَهرُ اللّه‏ِ إنَّ أنفُسَکُم مَرهُونَةٌ بِأعمالِکُم فَفُکُّوها بِاستِغفارِکُم ... 

ماه خدا به سوى شما روى آورده است... جان شما در گرو اعمال شما است؛ پس آن را با استغفار آزاد کنید.

عیون أخبار الرّضا علیه‏السلام، ج ۲، ص ۲۶۵ 

---

پیامبر صلى‏ الله‏ علیه‏ و‏ آله و سلم:

و دُعاؤُکُم فیهِ مُستَجابٌ 

دعاى شما در این ماه به اجابت مى‏ رسد.

الأمالى، صدوق، ص ۱۵۴ 

---

امام على علیه‏ السلام:

عَلَیکُم فی شَهرِ رَمَضانَ بِکَثرَةِ الاِستِغفارِ و الدُّعاءِ 

بر شما باد در ماه رمضان به بسیارىِ استغفار و دعا.

الکافى، ج ۴، ص ۸۸ 

---

امام صادق علیه‏ السلام:

کانَ عَلِیُّ بنُ الحُسَینِ علیه‏السلام إذا کانَ شَهرُ رَمَضانَ لَم یَتَکَلَّم إلاّ بِالدُّعاءِ و التَّسبیحِ و الاِستِغفارِ و التَّکبیرِ 

امام سجّاد علیه‏ السلام در ماه رمضان جز به دعا و تسبیح و استغفار و تکبیر لب نمى‏ گشود.

همان، ص ۸۸ 

این شب ها برای مناجات و دعا به کدام هیأت برویم؟

کاربران محترم می‌توانند برای جستجوی آسان و دسترسی به هیئت یا مداح مورد نظر خود از ctrl+f استفاده نمایند.

ردیف	هیئت	سخنران	مداح	توضیحات
مرکز تهران
1	مسجد ارک	_	حاج منصور ارضی	خیابان 15 خرداد، مسجد ارک زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب ساعت ۲۳
2	مهدیه تهران	دهه اول: حجت الاسلام ماندگاری دهه دوم:  حجت الاسلام مؤمنی دهه سوم: حجت الاسلام قرنی	حاج مهدی سماواتی	خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان منیریه، مهدیه بزرگ تهران زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 21:30
3	مسجد شهدا	_	حاج مهدی سماواتی، حاج ماشالله عابدی	اتوبان آهنگ، بعد از گلها، مسجد الشهدا زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 23
4	حسینیه پیروان	دهه اول: حجت الاسلام قاسمی دهه دوم: حجت الاسلام توکلی دهه سوم:  دکتر قنبری	حاج محمدرضا طاهری	خیابان 17 شهریور، نرسیده به میدان خراسان، حسینیه پیروان زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 23
5	مسجد حضرت امیر علیه السلام	حاج شیخ حسین انصاریان	_	خیابان امیر آباد، روبروی پمپ بنزین زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 13
6	حسینیه همدانی ها	حاج شیخ حسین انصاریان	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان ری، نرسیده به چهارراه امین حضور، حسینیه همدانی ها زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 22
7	مسجد عمار یاسر	حجت الاسلام شهاب مرادی	_	خیابان سپاه، شمال به جنوب زیر پل چوبی، بالاتر از خیابان انقلاب اسلامی، مسجد عمار یاسر زمان: دهه اول و دوم از ساعت 13:30
8	مسجد لاله زار	حجت الاسلام هاشمی نژاد	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان لاله زار، مسجد لاله زار زمان: دهه اول ماه مبارک از ساعت 13
9	مهدیه امام حسن مجتبی علیه السلام	حجت  الاسلام حسینی	حاج سعید حدادیان، حاج احمد نیکبختیان، محمدحسین حدادیان	خیابان آزادی، قبل از پل یادگار امام، هیئت محبان فاطمة الزهرا سلام الله علیها زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 22
10	حسینیه کربلائی ها	حجت الاسلام محمدی	احمد زمانی	چهارراه گلوبندک، حسینیه کربلائی ها زمان: دهه اول ماه مبارک از ساعت 13
11	مسجد جامع بازار	حجت الاسلام هاشمی نژاد	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان 15 خرداد، مسجد بازار زمان: دهه دوم ماه مبارک از ساعت 13
12	مسجد دانشگاه شریف	حجت الاسلام قاسمیان	_	خیابان آزادی، دانشگاه صنعتی شریف، مسجد دانشگاه صنعتی شریف زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 2 بامداد
13	مسجد حضرت امیر علیه السلام	حجت الاسلام ترابی	_	خیابان کارگرشمالی، مقابل پمپ بنزین زمان: ایام ماه مبارک رمضان ازساعت 21:30
14	مسجد امام خمینی رحمة الله علیه	حجت الاسلام سیدحمید میرباقری	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	بازار بزرگ تهران، مسجد امام خمینی رحمة الله علیه زمان: دهه دوم ماه مبارک بعد از نماز ظهر
15	حسینیه نوباوگان قنات آباد	دهه اول: حجت الاسلام بی آزار تهرانی   دهه دوم: حجت الاسلام شهاب   دهه سوم: حجت الاسلام کرمی	دهه اول: سیدمهدی میرداماد مناجات: مجیدکاشانی   دهه دوم: کاظم غفارنژاد مناجات: حاج مرتضی طاهری   دهه سوم: حمیدرضا بهاری مناجات: محسن طاهری	خیابان مولوی، کوچه شاه حسینی(بازارچه قنات آّباد)، کوچه کیهانی، حسینیه نوباوگان قنات آباد   زمان:   ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 23
16	مسجد امام حسین علیه السلام	_	حاج رضا بکایی	میدان امام حسین، مسجد امام حسین علیه السلام زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت  23
17	مسجد امیر علیه السلام	حجت الاسلام علوی تهرانی	_	خیابان کارگر شمالی، بعد از پمپ بنزین، مسجد امیر علیه السلام زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر روز از بین نماز ظهر و عصر
18	حسینیه دلریش	_	رسول فیضی، مهدی اقدم نزاد	چهاررراه مخبرالدوله، حسینیه دلریش زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 23
19	هیئت فاطمیون	حجت السلام سید ابوالقاسم شجاعی	تقی زاده حاج مهدی آصفی	چهار راه آبسردار، خیابان مجاهدین اسلام زمان: ایام ماه مبارک ساعت 24
20	اول مظلوم	حجت الاسلام مصطفی کرمی	مهدی غیاثی	میدان بهارستان، خیابان صفی علی شاه، روبروی خان آقا زمان: دهه اول ماه مبارک از ساعت 1 بامداد
21	هیئت ثارالله	_	حاج ذبیح الله ترابی	میدان هفت تیر، خیابان کریمخان، نرسیده به پل کریمخان زمان: ایام ماه مبارک ساعت1 بامداد
22	محبان الزهراء سلام الله علیها	حجت الاسلام ریاضت و حجت الاسلام کدخدارستم	مهدی غیاثی	میدان محمدیه، خیابان خیام، پاچنار، محبان الزهراء سلام الله علیها زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 24
23	هیئت مجمع الذاکرین حسینی و جامعه مداحان	حجت السلام خوش نما حجت السلام حقانی حجت السلام علی پناه حجت السلام متین	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	نظام آبادخیابان شهید مدنی  زمان: ایام ماه مبارک رمضان چهارراه گلچین مسجد بنی فاطمه 24 الی3 بامداد
24	هیئت پیرعطا	_	حاج یدالله بهتاش	خیابان ری ، سه راه امین حضور زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت23
25	هیئت جوانان صاحب الزمانی	-	حاج ذبیح الله ترابی	خیابان ولیعصر نرسیده به چهار راه امیریه پایین تر از  پمپ بنزین ساعت 23 ایام ماه مبارک رمضان
26	مسجد جامع محمدیه	_	حاج یدالله بهتاش	سیدخندان اول رسالت خیابان شهید کابلی ایام ماه مبارک رمضان ساعت: 13
27	مسجد انصار الحسین	حجت السلام هشترودی	حاج داوود علیزاده	خیابان هلال احمرچهارراه عباسی جنوبی مسجد انصار الحسین ازساعت24 الی2:3بامداد از شب 15 تا اخر ماه مبارک رمضان
28	مسجد باقر العلوم	حجت السلام حائری زاده حجت السلام پناهیان حجت السلام ادیب یزدی حجت السلام میرزا محمدی	حاج اکبر بازوبندی حاج عظیم نجفی حاج مهدی توکلی	خیابان قزوین نرسیده به پل امامزاده معصوم علیه السلام ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 23 الی2:30
29	فاطمیون	حجت الاسلام شریعت زاده	مهدی غیاثی	میدان بهارستان، خیابان مجاهدین اسلام زمان: دهه سوم ماه مبارک از ساعت 23:30
30	حسینیه نوباوگان قنات آباد	دهه دوم: حجت الاسلام شهاب	کاظم غفار نژاد	خیابان مولوی، کوچه شاه حسینی(بازارچه قنات آّباد)، کوچه کیهانی، حسینیه نوباوگان قنات آباد زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 23
31	حسینیه بنی فاطمه	حجت السلام غروی	_	بالاتر از میدان قزوین خیابان کارگر جنوبی نرسیده به میدان قزوین جنب خیابان ژیان پناه دهه سوم ماه مبارک رمضان
32	حسینیه قائم ال محمد عجل الله تعالی فرجه	_	حاج محمود تاری	خیابان ولیعصر پل امیر بهادر خیابان سرگرد بشیری دهه شب اول ماه مبارک ساعت: 23
33	مکتب الحسین	حجت السلام هاشمی هشترودی	حاج محسن عسگری	پل حافظ جنب ساختمان بورس کوچه امیری ساعت11 ایام ماه مبارک رمضان
34	محبین الائمه	_	حاج غلامرضا سازگار	خیابان ملک نبش خیابان شهید یوسفیان از ساعت 11 الی 1:30 بامداد دهه اول ماه مبارک
35	حسینیه الزهرا	_	حاج محود تاری	روز ولادت امام حسن بعد از نماز ظهر وعصر و شب های ماه مبارک رمضان دعای جوشن کبیر از ساعت23 الی 24
36	مسجدبازار تهران	حجت السلام غروی	ذاکرین اهل بیت	مسجد بازار تهران مسجد امام زمان: دهه دوم ماه مبارک ساعت 13
37	مسجد حیدری	حجت الاسلام سعیدیان	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان امیربهادر، مسجد حیدری زمان: دهه اول ماه مبارک از ساعت 13
38	مسجد حسین بن علی علیه السلام	حجت الاسلام سعیدیان	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان دهم فروردین، خیابان پاسدار گمنام، مسجد حسین بن علی علیه السلام زمان: دهه سوم ماه مبارک از ساعت 21
39	مسجد باقر العلوم علیه السلام	(هر 5 شب یک سخنران) حجت الاسلام ادیب یزدی، حجت الاسلام سیدمهدی حائری، حاج مهدی توکلی، حجت الاسلام محمد میرزامحمدی، حجت الاسلام اویتی، حجت الاسلام سیدمهدی علوی	محمد بازوبندی و ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان قزوین، قبل از پل امامزاده معصوم علیه السلام، مسجد باقر العلوم زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 23
40	مسجد اباالفضل علیه السلام	حجت الاسلام شهاب	شیرخانی	چهارراه مولوی، بازار حضرتی، مسجد اباالفضل علیه السلام زمان: دهه دوم ماه مبارک از ساعت 13
41	مسجد حاج امجد	حجت الاسلام شهاب	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	بین خوش و قصرالدشت، مسجد حاج امجد زمان: دهه سوم ماه مبارک از ساعت 13
42	مسجد قمر بنی هاشم علیه السلام	حجت الاسلام شهاب	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان امام خمینی، خیابان هاشمی زمان: دهه دوم ماه مبارک زمان از ساعت 23
شمال تهران
43	رزمندگان اسلام	حجت الاسلام پناهیان	مرتضی خلیلی	خیابان شهید بهشتی، مصلای بزرگ امام خمینی رحمة الله علیه زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 22:30
44	امام زاده علی اکبر علیه السلام چیذر	حجت الاسلام ثمری   حجت الاسلام ریاضت (شبهای احیاء)	حاج محمود کریمی	میدان تجریش، چیذر، امام زاده علی اکبر علیه السلام زمان: از یکشنبه 2 مرداد تا 9 مرداد از ساعت 22
45	مسجد امام جعفر صادق علیه السلام	حجت الاسلام پناهیان	_	میدان فلسطین، مسجد امام جعفر صادق علیه السلام زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 23
46	حسینیه ریحانة النبی صلوات الله علیه	حاج مهدی توکلی، حجت الاسلام بی آزار، حجت الاسلام معتمدی، حجت الاسلام ربیعی، حجت الاسلام موسوی مطلق، حجت الاسلام شهاب	محمدحسین پویانفر	ولنجک، بلوار دانشجو، کهف الشهداء، حسینیه ریحانة النبی صلوات الله علیه زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 23
47	مسجد حجت بن الحسن عجل الله تعالی فرجه	-	حاج یدالله بهتاش	خیابان سهروردی شمالی، مسجد حجت بن الحسن عجل الله تعالی فرجه ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 13
48	آیینه ورزان دماوند	حجت الاسلام ابطحی	مهدی غیاثی	اتوبان شهید محلاتی، مخبر جنوبی، خیابان مینا زمان: از 19 رمضان به مدت 5 شب از ساعت 22:30
49	مسجد حضرت امیر علیه السلام	حجت الاسلام شیخ حسین انصاریان	_	خیابان امیر آباد، روبروی پمپ بنزین، مسجد حضرت امیر علیه السلام زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 13
50	مسجدجامع غدیرخم	-	حاج یدالله بهتاش	اول ظرابخانه، مسجدجامع غدیرخم زمان: ایام ماه مبارک رمضان از ساعت 20
51	محبین الائمه علیهم السلام	حجت الاسلام خوشنما	مهدی غیاثی	خیابان شریعتی، خیابان ملک، محبین الائمه علیهم السلام زمان: دهه سوم ماه مبارک از ساعت 23
52	جامع الذاکرین مجمع انصارالحسین	حجت السلام علوی حجت السلام معرفت حجت السلام حسینی	حاج حمید منتظر	فلکه دوم صادقیه خیابان اشرفی اصفهانی کوچه چهارم حسینیه ثارالله زمان: از ساعت 22 الی 1بامداد
جنوب تهران
53	مسجد حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه	حجت الاسلام سیدحمید میرباقری	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خانی آباد، مسجد حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه زمان: دهه دوم ماه مبارک بعد از نماز مغرب
54	مسجد صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه	حجت الاسلام سعیدیان	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان خاوران، مسجد صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه زمان: دهه اول ماه مبارک از ساعت 21
55	مسجد امام حسن مجتبی علیه السلام	حجت الاسلام سعیدیان	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	مشیریه، خیابان سازمان آب، مسجد امام حسن مجتبی علیه السلام زمان: دهه دوم ماه مبارک از ساعت 21
56	ستایشگران	حجت السلام خرم پور	امیر اسفندیاری سید محمد تحویلدار علیرضا مهدی نیا و مداحان مهمان	خیابان انتهای خط نازی آباد، حسینیه سجادیه زمان: به مدت 14 شب از ساعت 22
57	مسجد النبی صلوات الله علیه	_	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان خاوران، خیابان مسلم، مسجد النبی صلوات الله علیه زمان: دهه اول ساعت 22
58
شرق تهران
59	بیت الرقیه سلام الله علیها	حجت الاسلام هاشمی نژاد	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان پنجم نیروی هوایی، بیت الرقیه سلام الله علیها زمان: دهه اول ماه مبارک از ساعت 21
60	مسجد الاقصی	حجت الاسلام سیدحمید میرباقری	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	تهرانپارس، مسجد الاقصی زمان: دهه اول ماه مبارک بعد از نماز ظهر
61	رزمندگان اسلام	دهه اول: حجت الاسلام خاتمی   دهه دوم:  حجت الاسلام صدیقی   دهه سوم: حجت الاسلام میرباقری	حاج مرتضی طاهری، منصور نورایی، احمد زین العابدین، محمدرضا غلامرضازاده، حمید رمضانپور، علی مهدوی نژاد	بزرگراه بسیج، خیابان شهید رحیمی، حسینیه شهدای بسیج زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 22
62	مسجد شهید بهشتی	حجت الاسلام سیدحمید میرباقری	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	خیابان نبرد، مسجد شهید بهشتی زمان: دهه اول ماه مبارک بعد از نماز مغرب
63	مسجد احمدیه	حجت الاسلام سیدحمید میرباقری	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	بزرگراه رسالت، چهارراه سرسبز، مسجد احمدیه زمان: دهه سوم ماه مبارک بعد از نماز ظهر
64	مسجد احمدیه نارمک	حجت السلام غروی	_	نارمک خیابان شهید آیت زمان: دهه اول ماه مبارک رمضان ساعت 13
65	مسجد جامع سمنگان	حجت السلام غروی	_	میدان رسالت خیابان سمنگان زمان: دهه سوم ماه مبارک رمضان ساعت 13
غرب تهران
66	مسجد پیامبر صلوات الله علیه	حجت الاسلام سعیدیان	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	صادقیه، خیابان پیامبر اعظم، مسجد پیامبر صلوات الله علیه و آله زمان: دهه سوم ماه مبارک از ساعت 13
67	مسجد حوزه علمیه صادق آل محمد صلوات الله علیه	حجت الاسلام طحان آل یاسین	دهه اول: علی محمودی دهه دوم: محمد نیک آریا دهه سوم: حسین محمدی فام	جنت آباد، بلوار لاله، تقاطع بلوار پژوهنده، مسجد حوزه علمیه صادق آل محمد صلوات الله علیه زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 24 بامداد
68	مسجد پیامبر اعظم صلوات الله علیه	حجت الاسلام شهاب	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	انتهای اتوبان همت، شهرک شهید باقری زمان: دهه اول ماه مبارک، از ساعت 21
69	مسجد امام حسین علیه السلام	حجت الاسلام شهاب	_	خیابان استاد معین، خیابان اکبرآباد، مسجد امام حسین علیه السلام زمان: دهه سوم ماه مبارک از ساعت 21
حومه تهران
70	مسجد خاتم النبیین صلوات الله علیه	دهه اول: حجت الاسلام صمدی دهه دوم: حجت الاسلام صفایی کاشانی دهه سوم: حجت الاسلام الهی	ذاکرین اهل بیت علیهم السلام	شهرری، خیابان حرم، مسجد خاتم النبیین صلوات الله علیه زمان: ایام ماه مبارک رمضان هر شب از ساعت 23
71	مصلی رباط کریم	-	حاج محمود تاری	رباط کریم، مصلی رباط کریم زمان: شب های قدر 19 و21 ساعت 1 بامداد

 

احکام روزه از نظر آیت الله العظمی امام خامنه ای

زن باردار و شیرده‏

س 745: آیا روزه گرفتن بر زن باردارى که نمى‏داند روزه براى جنین او ضرر دارد یا خیر، واجب است؟

ج: اگر بر اثر روزه، خوف ضرر بر جنین داشته باشد و خوف وى هم داراى منشأ عقلایى باشد، افطار بر او واجب است و در غیر این صورت واجب است که روزه بگیرد.

س 746: زنى که کودک خود را شیر مى‏داده و باردار هم بوده و در همان حال روزه ماه رمضان را هم گرفته است، و هنگام زایمان فرزندش مرده به دنیا آمد، اگر از ابتدا احتمال ضرر را مى‏داده و در عین حال روزه گرفته است:

ج: اگر با وجود خوف از ضررى که داراى منشأ عقلایى است، روزه گرفته باشد و یا بعداً برایش معلوم شود که روزه براى وى یا براى جنین‏اش ضرر داشته، روزه‏اش صحیح نیست و قضاى آن بر او واجب است، ولى ثبوت دیه جنین متوقف بر این است که ثابت شود فوت جنین مستند به روزه گرفتن وى است.

س 747: من به لطف خداوند متعال داراى فرزندى هستم که شیرخوار است. ان شاء الله تعالى بزودى ماه مبارک رمضان فرا خواهد رسید. در حال حاضر مى‏توانم روزه بگیرم ولى در صورت روزه گرفتن، شیرم خشک خواهد شد. با توجه به اینکه داراى بنیه ضعیفى هستم و کودکم هر ده دقیقه شیر مى‏خواهد، چه وظیفه‏اى دارم؟

ج: اگر به دلیل کم یا خشک شدن شیرتان بر اثر روزه، خوف ضرر بر طفل خود داشته باشید، روزه‏تان را افطار کنید، ولى براى هر روزى باید یک مدّ طعام به فقیر بدهید و قضاى روزه را هم بعداً بجا آورید.

---

بیمارى و منع پزشک‏

س 748: بعضى از پزشکان که به مسائل شرعى ملتزم نیستند، بیماران را از روزه گرفتن به دلیل ضرر داشتن منع مى‏کنند، آیا گفته این پزشکان حجت است یا خیر؟

ج: اگر پزشک امین نباشد و گفته او هم اطمینان آور نباشد و باعث خوف ضرر نشود، گفته او اعتبارى ندارد و در غیر این صورت نباید روزه بگیرد.

س 749: مادرم تقریباً سیزده سال بیمار بود و به همین دلیل نمى‏توانست روزه بگیرد. من دقیقاً اطلاع دارم که علت روزه نگرفتن او احتیاج به مصرف دارو بوده است، امیدواریم ما را راهنمایى فرمایید که آیا قضاى روزه‏ها بر او واجب است؟

ج: اگر ناتوانى او از روزه گرفتن بر اثر بیمارى بوده، قضا ندارد.

س 750: من بر اثر ضعف جسمانى از ابتداى سن بلوغ تا دوازده سالگى روزه نگرفته‏ام، در حال حاضر چه تکلیفى دارم؟

ج: واجب است روزه‏هایى را که در ماه مبارک رمضان نگرفته‏اید با اینکه به سنّ تکلیف رسیده بودید، قضا کنید، و اگر افطار روزه ماه رمضان عمدى و اختیارى و بدون عذر شرعى بوده، کفّاره هم بر شما واجب است.

س 751: چشم پزشک مرا از روزه گرفتن منع کرده و گفته است که به علت ناراحتى چشم به هیچ وجه نباید روزه بگیرم، ولى من به گفته او توجه نکرده و شروع به روزه گرفتن کردم که باعث بروز مشکلاتى براى من در اثناى ماه رمضان شد. به‌طورى که در بعضى از روزها هنگام عصر احساس ناراحتى مى‏کنم، لذا متحیّر و مردّد هستم بین اینکه روزه نگیرم و یا ناراحتى‏ام را تحمل کرده و روزه را تا غروب ادامه دهم. سؤال این است که آیا اصولاً روزه گرفتن بر من واجب است؟ و در روزهایى که روزه مى‏گیرم و نمى‏دانم قدرت ادامه آن را تا غروب دارم یا نه، آیا روزه‏ام را ادامه دهم؟ و نیت من چگونه باید باشد؟

ج: اگر از گفته پزشک متدیّن و امین اطمینان حاصل کنید که روزه براى چشم شما ضرر دارد و یا خوف ضرر داشته باشید، روزه گرفتن براى شما واجب نبوده و بلکه جایز هم نیست، و با خوف ضرر نیت روزه صحیح نیست و در صورت عدم خوف ضرر نیت روزه اشکال ندارد، ولى صحّت‏ روزه متوقف بر این است که براى شما واقعاً ضرر نداشته باشد.

س 752: من از عینک طبى استفاده مى‏کنم و در حال حاضر چشمانم بسیار ضعیف است. هنگامى که به پزشک مراجعه کردم به من گفت که اگر براى تقویت چشمانم تلاش نکنم، ضعیف‏تر خواهند شد، بنا بر این اگر از روزه ماه رمضان معذور باشم، چه وظیفه‏اى دارم؟

ج: اگر روزه براى چشمان شما ضرر دارد، واجب نیست روزه بگیرید، بلکه واجب است افطار کنید و اگر بیمارى شما تا ماه رمضان آینده استمرار پیدا کرد، قضاى روزه بر شما واجب نیست، ولى واجب است که عوض هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهید.

س 753: مادرم به بیمارى شدیدى مبتلاست و پدرم نیز از ضعف جسمانى رنج مى‏برد و در عین حال هر دو روزه مى‏گیرند که گاهى مشخص است که روزه باعث تشدید بیمارى آنها مى‏شود، تاکنون نتوانسته‏ام آنها را قانع کنم که لااقل هنگام شدت بیمارى روزه نگیرند. خواهشمندیم ما را در مورد حکم روزه آنها راهنمایى فرمایید.

ج: ملاک تأثیر روزه در ایجاد بیمارى یا تشدید آن و عدم قدرت بر روزه گرفتن تشخیص خود روزه دار نسبت به خودش است و اگر بداند روزه براى او ضرر دارد یا خوف ضرر داشته باشد و در عین حال بخواهد روزه بگیرد، روزه گرفتن براى وى حرام است.

س 754: در سال گذشته توسط پزشک متخصص موردعمل جراحى کلیه قرار گرفتم. وى مرا از گرفتن روزه تا آخر عمر منع نمود، ولى در حال حاضر هیچ مشکل و دردى احساس نمى‏کنم و حتى به‌طور طبیعى غذا مى‏خورم وآب مى‏نوشم و هیچ‌یک از عوارض بیمارى را هم حس نمى‏کنم، وظیفه من چیست؟

ج: اگر خود شما از ضرر روزه خوف ندارید و حجت شرعى هم بر آن ندارید، واجب است روزه ماه رمضان را بگیرید.

س 755: اگر پزشک شخصى را از روزه گرفتن منع کند آیا با توجه به اینکه بعضى از پزشکان اطلاعى از مسائل شرعى ندارند، عمل به گفته او واجب است؟

ج: اگر مکلّف از گفته پزشک یقین پیدا کند که روزه براى او ضرر دارد و یا از گفته وى یا منشأ عقلایى دیگرى براى او خوف از ضرر حاصل شود، روزه گرفتن براى او واجب نیست، بلکه جایز هم نیست.

س 756: در کلیه‏هاى من سنگ جمع مى‏شود و تنها راه جلوگیرى از جمع شدن سنگ در کلیه، نوشیدن مستمر مایعات است و از آنجایى که پزشکان معتقدند که من نباید روزه بگیرم، تکلیف واجب من نسبت به روزه ماه مبارک رمضان چیست؟

ج: اگر جلوگیرى از بیمارى کلیه مستلزم نوشیدن آب یا سایر مایعات در طول روز باشد، روزه گرفتن بر شما واجب نیست.

س 757: از آنجا که مبتلایان به مرض قند مجبورند هر روز یک یا دو بار آمپول انسولین تزریق کنند و نباید در وعده‏هاى غذایى آنها تأخیر و فاصله بیفتد، زیرا باعث پائین آمدن میزان قند خون و در نتیجه نوعى تشنج و بیهوشى مى‏شود، لذا گاهى پزشکان به آنها توصیه مى‏کنند که در روز چهار نوبت غذا بخورند، خواهشمندیم نظر شریف خود را درباره روزه این افراد بیان فرمایید.

ج: اگر بدانند که خوددارى از خوردن و آشامیدن از طلوع فجر تا غروب، به آنان ضرر مى‏رساند یا خوف ضرر داشته باشند، روزه گرفتن بر آنها واجب نبوده و بلکه جایز نیست.

---

مبطلات روزه

س 758: من در روز ماه رمضان به علّت اغواى شیطان تصمیم گرفتم روزه‏ام را باطل کنم لکن قبل از این که عملى که روزه را باطل مى‏کند انجام دهم، از تصمیم خود منصرف شدم حکم روزه‏ام چیست؟ و اگر این امر در روزه غیر ماه رمضان پیش آید چه حکمى دارد؟

در روزه ماه رمضان اگر در اثناى روز از نیت روزه گرفتن بر گردد به‌طورى که قصد ادامه روزه نداشته باشد، روزه‏اش باطل مى‏شود و قصد دوباره او براى ادامه روزه فایده ندارد، البته تا اذان مغرب باید از کارى که روزه را باطل مى‌کند خوددارى کند. امّا اگر دچار تردید شود به این معنى که هنوز تصمیم نگرفته است روزه را باطل کند، یا تصمیم بگیرد کارى را که موجب باطل شدن روزه است صورت دهد و هنوز آن را انجام نداده در این دو صورت صحّت‏ روزه او محل اشکال است و احتیاط واجب آن است که روزه را تمام کند و بعداً هم آن را قضا نماید. هر روزه واجب معیّن دیگر ـ مانند نذر معیّن و امثال آن ـ نیز داراى همین حکم است.

س 759: آیا اگر از دهان شخص روزه دار خون بیاید، روزه‏اش باطل مى‏شود؟

ج: روزه به سبب آن باطل نمى‏شود، ولى واجب است که از رسیدن خون به حلق جلوگیرى کند.

س 760: حکم استعمال دخانیات مانند سیگار در حال روزه چیست؟

ج: احتیاط واجب آن است که روزه‏دار از دودهاى انواع دخانیات و نیز مواد مخدّرى که از راه بینى یا زیر زبان جذب مى‏شود خوددارى کند.

س 761: آیا ماده «ناس» که از توتون و غیر آن ساخته مى‏شود و براى چند دقیقه زیر زبان گذاشته شده و سپس از دهان بیرون انداخته مى‏شود، مبطل روزه است یا خیر؟

ج: اگر آب دهان مخلوط به ماده «ناس» را فرو ببرد، موجب بطلان روزه‏اش مى‏شود.

س 762: نوعى داروى طبى براى اشخاص مبتلا به تنگى نفس شدید وجود دارد که عبارت است از یک قوطى که در آن مایع فشرده شده وجود دارد و با فشار دادن آن داروى مایع بصورت پودر گاز از طریق دهان وارد ریه شخص بیمار شده و موجب تسکین حال وى مى‏گردد. گاهى بیمار مجبور مى‏شود در یک روز چندین بار از آن استفاده کند، آیا با وجود استفاده از این دارو، روزه گرفتن جایز است؟ با توجه به اینکه بدون استفاده از آن روزه گرفتن غیرممکن و یا بسیار سخت خواهد بود.

ج: اگر ماده مذکور هواى فشرده همراه با دارویى هرچند به‌صورت گاز یا پودر باشد و وارد حلق شود، صحّت‏ روزه محل اشکال است و در صورتى که روزه گرفتن بدون استعمال آن، ممکن نیست یا مشقّت دارد، جایز است از آن استفاده کند، لکن احتیاط آن است که مبطل دیگرى انجام ندهد و در صورت تمکّن (بدون استفاده از آن) روزه‏ها را قضا نماید.

س 763: من در بیشتر روزها آب دهانم با خونى که از لثه‏هایم مى‏آید مخلوط مى‏شود و گاهى نمى‏دانم آب دهانى که فرو مى‏برم همراه با خون است یا خیر؟ روزه‏ام با این حال چه حکمى دارد؟ امیدوارم مرا راهنمایى فرمایید.

ج: اگر خون لثه در آب دهان مستهلک شود، محکوم به طهارت است و بلعیدن آن اشکال ندارد و مبطل روزه نیست، و همچنین در صورت شک در همراه بودن آب دهان با خون، فرو بردن آن اشکال ندارد و به صحّت‏ روزه ضرر نمى‏زند.

س 764: در یکى از روزهاى ماه رمضان روزه گرفتم ولى دندان‌هایم را مسواک نزدم، و بدون اینکه باقى‌مانده غذاهاى لابلاى دندانها را عمداً ببلعم، خودبخود بلعیده شده است. آیا قضاى روزه آن روز بر من واجب است؟

ج: اگر علم به وجود باقى‌مانده غذا در بین دندانهایتان و یا علم به رسیدن آن به حلق نداشته‏اید و فرو رفتن آن هم عمدى و با التفات نبوده، قضاى روزه بر شما واجب نیست.

س 765: از لثه شخص روزه‏دارى خون زیادى خارج مى‏شود، آیا روزه‏اش باطل مى‏شود؟ آیا براى او ریختن آب با ظرف بر سرش جایز است؟

ج: با خروج خون از لثه تا آن را فرو نبرده است، روزه باطل نمى‏شود. همچنین ریختن آب بر روى سر توسط ظرف و مانند آن به صحّت‏ روزه ضرر نمى‏رساند.

س 766: داروهاى مخصوصى براى معالجه بعضى از بیمارى‏هاى زنان وجود دارد (شیافهاى روغنى) که در داخل بدن گذاشته مى‏شود، آیا استفاده از آن موجب بطلان روزه مى‏شود؟

ج: استفاده از آن داروها به روزه ضرر نمى‏رساند.

س 767: نظر شریف جنابعالى درباره تزریق آمپول و سایر تزریقات نسبت به روزه‌داران در ماه مبارک رمضان، چیست؟

ج: احتیاط واجب آن است که روزه‏دار از آمپول‏هاى مقوّى یا مغذّى و هر آمپولى که در رگ تزریق مى‏شود و نیز انواع سرم‏ها خوددارى کند، لکن آمپول‏هاى دارویى که در عضله تزریق مى‏شود و نیز آمپول‏هایى که براى بى‏حسّ کردن به کار مى‏رود، مانعى ندارد.

س 768: آیا خوردن قرص فشار خون در حال روزه جایز است یا خیر؟

ج: اگر خوردن آن در ماه رمضان براى درمان فشار خون ضرورى باشد، اشکال ندارد، ولى با خوردن آن روزه باطل مى‏شود.

س 769: اگر من و بعضى از مردم بر این عقیده باشیم که بر استفاده از قرصها جهت مداوا عنوان خوردن و آشامیدن صدق نمى‏کند، آیا عمل به آن جایز است و به روزه‏ام ضرر نمى‏زند؟

ج: خوردن قرص روزه را باطل مى‏کند.

س 770: اگر شوهر با همسر خود در ماه رمضان جماع نماید و زن نیز به آن راضى باشد چه حکمى دارد؟

ج: بر هر یک از آنان حکم افطار عمدى جارى است و علاوه بر قضا، کفّاره هم بر هر دو واجب است.

س 771: اگر مردى با همسرش در روز ماه رمضان شوخى و ملاعبه نماید، آیا به روزه‏اش ضرر مى‏رساند؟

ج: اگر منجر به انزال منى نشود، به روزه خللى وارد نمى‏کند.

---

بقا‏ بر جنابت

س 772: اگر فردى به سبب برخى از مشکلات تا اذان صبح بر جنابت باقى بماند آیا روزه گرفتن در آن روز براى او جایز است؟

ج: در غیر ماه رمضان و قضاى آن اشکال ندارد، ولى نسبت به روزه ماه رمضان و قضاى آن، اگر معذور از غسل است، تیمم کردن بر او واجب است و اگر تیمم هم نکند، روزه‏اش صحیح نیست.

س 773: اگر شخصى در حال جنابت چند روز روزه بگیرد و نداند که طهارت از جنابت شرط صحّت‏ روزه است، آیا کفّاره روزه‏هایى که در حال جنابت گرفته بر او واجب است یا اینکه قضاى آنها کافى است؟

ج: در فرض مرقوم قضا کفایت مى‏کند.

س 774: آیا جایز است شخص جنب بعد از طلوع آفتاب غسل جنابت نماید و روزه قضا یا مستحب بگیرد؟

ج: اگر عمداً تا طلوع فجر بر جنابت باقى بماند، روزه ماه رمضان و قضاى آن از او صحیح نیست، ولى اقوى صحّت‏ روزه‏هاى دیگر به‌خصوص روزه مستحبى است.

س 775: شخصى در ماه رمضان در جایى مهمان شد و شب را در آن منزل خوابید و در نیمه‏هاى شب محتلم گردید و چون مهمان بود و با خود لباسى نداشت، براى فرار از روزه، تصمیم گرفت بعد از طلوع فجر مسافرت نماید، لذا بعد از طلوع فجر بدون اینکه چیزى بخورد به قصد مسافرت، حرکت نمود. سؤال این است که آیا قصد سفر توسط او موجب سقوط کفّاره هست یا خیر؟

ج: اگر با حالت جنابت از خواب بیدار شود و علم به جنب بودن خود داشته باشد و قبل از فجر اقدام به غسل یا تیمم نکند، مجرد قصد سفر در شب و یا مسافرت در روز براى سقوط کفّاره از او کافى نیست.

س 776: کسى که آب در اختیار ندارد و یا به دلیل عذرهاى دیگر غیر از تنگى وقت نمى‏تواند غسل جنابت بکند، آیا جایز است عمداً خود را در شبهاى ماه مبارک رمضان جنب کند؟

ج: اگر وظیفه او تیمم باشد و بعد از اینکه خود را جنب کرده، وقت کافى براى تیمم داشته باشد، این کار براى وى جایز است.

س 777: شخصى در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح بیدار شده و متوجه محتلم شدن خود نشده و دوباره خوابیده و در اثناى اذان صبح بیدار شده و علم به جنابت خود پیدا مى‏کند و یقین دارد که احتلامش قبل از اذان صبح بوده است، روزه او چه حکمى دارد؟

ج: اگر پیش از اذان صبح متوجه احتلام خود نشده است، روزه‏اش صحیح است.

س 778: اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه براى غسل کردن بیدار مى‏شود بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر بخواند، روزه آن روز او چه حکمى دارد؟

ج: در فرض سؤال که خوابِ اول است روزه‌اش صحیح است ولى اگر دوباره خوابید و تا صبح بیدار نشد باید قضاى آن روز را بجا آورد.

س 779: اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از فجر شک کند که محتلم شده یا نه، ولى به شک خود اعتنا نکند و دوباره بخوابد و بعد از اذان صبح بیدار شود و متوجه گردد که قبل از طلوع فجر محتلم شده است، چه حکمى دارد؟

ج: اگر بعد از بیدارى اول اثرى از احتلام در خود مشاهده نکند، بلکه فقط احتمال آن را بدهد و چیزى بر او کشف نشود و تا بعد از اذان بخوابد، روزه‏اش صحیح است، هرچند بعد از آن معلوم شود که احتلام او مربوط به قبل از اذان صبح است.

س 780: اگر شخصى در ماه مبارک رمضان با آب نجس غسل کند و بعد از یک هفته متوجه شود که آن آب نجس بوده است، نماز و روزه او در این مدت چه حکمى دارد؟

نمازش باطل و قضاى آن واجب است، ولى روزه‏هاى او محکوم به صحّت‏ است.

س 781: شخصى مبتلا به بیمارى بیرون آمدن مستمر قطرات بول به‌صورت موقت است، یعنى بعد از بول کردن، به مدت یک ساعت یا بیشتر قطرات آن از او خارج مى‏گردد. با توجه به اینکه وى در بعضى از شبها جنب شده و گاهى یک ساعت

قبل از اذان بیدار مى‏شود و احتمال مى‏دهد که بعد از آن منى با قطرات بول خارج شود، نسبت به روزه‏اش چه تکلیفى دارد؟ وظیفه او براى اینکه با طهارت داخل وقت شود، چیست؟

ج: اگر قبل از اذان صبح، غسل جنابت و یا تیمم بدل از آن انجام داده، روزه او صحیح است، هرچند بعد از آن بدون اختیار از او منى خارج شود.

س 782: اگر شخصى قبل از اذان صبح یا بعد از آن بخوابد و در خواب جنب شده و بعد از اذان بیدار شود، چه مدتى براى غسل کردن وقت دارد؟

ج: در فرض سؤال، جنابت به روزه آن روز او ضرر نمى‏زند، ولى واجب است که براى نماز غسل کند و مى‏تواند غسل را تا وقت نماز به تأخیر بیندازد.

س 783: اگر غسل جنابت براى روزه ماه رمضان یا روزه‏هاى دیگر فراموش شود و در اثناء روز به یاد انسان بیفتد، چه حکمى دارد؟

ج: اگر در روزه ماه رمضان غسل جنابت را در شب تا طلوع فجر فراموش کند و با حالت جنابت صبح نماید، روزه‏اش باطل است و احوط این است که قضاى روزه ماه رمضان هم در این حکم به آن ملحق شود. ولى در سایر روزه‏ها، روزه بر اثر آن باطل نمى‏شود.

---

استمناء

س 784: حکم کسى که با آمیزش جنسى حرام یا استمناء یا خوردن و نوشیدن حرام روزه خود را در ماه رمضان باطل نموده چیست؟

ج: در فرض مرقوم باید شصت روز روزه بگیرد و یا شصت مسکین را اطعام نماید و احتیاط مستحب آن است که هر دو را انجام دهد.

س 785: اگر مکلّف علم داشته باشد به اینکه استمناء روزه را باطل مى‏کند، ولى عمداً آن را انجام دهد، آیا کفّاره جمع بر او واجب مى‏شود؟

ج: اگر عمداً استمناء کند و منى هم از او خارج شود، کفّاره جمع بر او واجب نمى‏شود لکن احتیاط مستحب آن است که کفّاره جمع بپردازد.

س 786: در ماه مبارک رمضان بدون وجود هیچ‌یک از آثار استمناء فقط بر اثر حالتى که هنگام مکالمه تلفنى با یک زن نامحرم در خود احساس کردم مایع منى از من خارج شد، با توجه به اینکه مکالمه با او به قصد لذت نبوده، خواهشمندم لطف نموده و به سؤالات من پاسخ فرمایید، آیا روزه‏ام باطل است یا خیر؟ در صورت بطلان، آیا کفّاره هم بر من واجب است یا خیر؟

ج: اگر خروج منى بر اثر صحبت با یک زن جزء عادت‏هاى قبلى شما نبوده و به‌طور غیرارادى از شما خارج شده است، موجب بطلان روزه نمى‏شود و چیزى هم بر اثر آن بر شما واجب نیست.

س 787: شخصى چندین سال عادت به استمناء در ماه رمضان و غیر آن داشته است، نماز و روزه او چه حکمى دارد؟

ج: استمناء مطلقاً حرام است و اگر منجر به خروج منى شود، موجب غسل جنابت هم مى‏شود، و اگر این عمل در حال روزه در روز ماه رمضان صورت بگیرد، در حکم افطار عمدى با حرام است، و اگر نماز و روزه را با حالت جنابت و بدون غسل و تیمم انجام دهد، نماز و روزه‏اش باطل و قضاى آنها واجب است.

س 788: آیا استمناء توسط همسر، حکم استمناء حرام را دارد؟

ج: این کار، از موارد استمناء حرام نیست.

س 789: آیا جایز است شخص مجرد در صورتى که پزشک منى او را براى آزمایش بخواهد و راه دیگرى هم براى خارج کردن منى نداشته باشد، استمناء نماید؟

ج: اگر معالجه متوقف بر آن باشد، اشکال ندارد.

س 790: بعضى از مراکز پزشکى براى انجام آزمایشهاى پزشکى بر روى منى از انسان مى‏خواهند که استمناء کند تا معلوم شود که وى قادر بر بچه‏دار شدن هست یا خیر، آیا استمناء براى او جایز است.

ج: استمناء جایز نیست، هرچند براى تشخیص قدرت وى بر بچه‏دار شدن باشد، مگر آنکه ضرورتى ایجاب کند.

س 791: تخیّل به قصد برانگیختن شهوت در دو صورت زیر چه حکمى دارد؟

الف: تخیّل همسر

ب: تخیّل زن اجنبى‏

ج: در فرض اول در صورتى که حرامى مانند انزال بر آن مترتّب نشود، اشکالى ندارد و در فرض دوّم، احتیاط در ترک آن است.

س 792: شخصى در ابتداى سن بلوغ روزه مى‏گرفته، ولى در اثناء روزه استمناء نموده و جنب شده و به همین صورت چند روز روزه گرفته است، در حالى که جهل داشته به اینکه براى روزه گرفتن تطهیر از جنابت واجب است. آیا قضاى روزه‏هاى آن روزها کافى است یا اینکه تکلیف دیگرى دارد؟

ج: در فرض سؤال، قضا و بنا بر احتیاط واجب کفّاره بر او واجب است.

س 793: شخص روزه‏دارى در ماه رمضان به صحنه شهوت انگیزى نگاه کرده و جنب شده است. آیا با این کار روزه‏اش باطل مى‏شود؟

ج: اگر نگاه‌کردن او به قصد انزال بوده و یا مى‏دانسته که اگر به آن منظره نگاه کند، جنب مى‏شود و یا عادت او بر این بوده است و در عین حال عمداً نگاه کرده و جنب شده، حکم جنابت عمدى را دارد یعنى هم قضاء بر عهده او مى‏باشد و هم کفّاره.

س 794: انسان روزه دارى که در یک روز بیش از یکبار کارى که روزه را باطل مى‏کند انجام دهد وظیفه‏اش چیست؟

ج: فقط یک کفّاره بر او واجب مى‏شود، بلى اگر این کار آمیزش جنسى یا استمناء باشد احتیاط واجب آن است که بعدد دفعات آمیزش جنسى یا استمناء کفّاره بدهد.

---

احکام مبطلات روزه‏

س 795: آیا تبعیت از اهل سنت در وقت افطار روزه در مراسم عمومى و مجالس رسمى و غیر آن، جایز است؟ اگر مکلّف تشخیص دهد که این متابعت از موارد تقیه نیست و دلیلى براى التزام به آن وجود ندارد، وظیفه‏اش چیست؟

ج: تبعیت از دیگران در افطار روزه بدون احراز دخول وقت افطار، جایز نیست، و اگر از موارد تقیه باشد افطار جایز است، ولى روزه آن روز قضا دارد، و جایز نیست به‌طور اختیارى افطار نماید مگر بعد از آنکه داخل شدن شب و پایان یافتن روز را با یقین حسى و یا با حجت شرعى احراز نماید.

س 796: اگر روزه‏دار باشم و مادرم مرا وادار به خوردن غذا یا نوشیدن کند، آیا روزه‏ام باطل مى‏شود؟

ج: خوردن و آشامیدن روزه را باطل مى‏کند، هرچند بر اثر درخواست و اصرار شخص دیگرى باشد.

س 797: اگر چیزى به زور وارد دهان روزه دار شود و یا سر او به همان صورت داخل آب گردد، آیا روزه‏اش باطل مى‏شود؟ اگر وادار به باطل کردن روزه‏اش شود، مثلاً به او بگویند که اگر روزه‏ات را نخورى، ضررى به خودت یا مالت وارد مى‏سازیم، او هم براى دفع این ضرر غذا بخورد، آیا روزه‏اش صحیح است؟

ج: روزه شخص روزه دار با داخل شدن چیزى در حلقش بدون اختیار و یا با فرو بردن سرش به همان صورت به زیر آب باطل نمى‏شود، ولى اگر خودش بر اثر اکراه دیگرى مرتکب مفطرى شود، روزه‏اش باطل خواهد شد.

س 798: اگر روزه دار جاهل باشد به اینکه تا به حد ترخص نرسیده، نباید قبل از زوال افطار کند، و قبل از حد ترخص به این اعتبار که مسافر است، افطار نماید، روزه این شخص چه حکمى دارد؟ آیا قضا بر او واجب است یا حکم دیگرى دارد؟

ج: در فرض مرقوم، روزه‌اش باطل است و باید آن را قضا کند لکن اگر از حکم مسأله، غافل بوده کفّاره ندارد.

س 799: هنگامى که مبتلا به بیمارى زکام بودم، مقدارى از اخلاط سر و سینه در دهانم جمع شده بود که به جاى بیرون انداختن، آن را فرو بردم، آیا روزه‏ام صحیح است یا خیر؟ در بعضى از روزهاى ماه مبارک رمضان در منزل یکى از اقوام بودم که بر اثر زکام و خجالت و حیا مجبور شدم با خاک، تیمم بدل از غسل واجب بکنم و تا نزدیک ظهر غسل نکردم. این کار براى چند روز تکرار شد، آیا روزه‏ام در آن روزها صحیح است یا خیر؟

ج: فرو بردن اخلاط سر و سینه ضررى به روزه نمى‏رساند، ولى اگر به فضاى دهان رسیده باشد بنا بر احتیاط واجب باید از فرو بردن آن خوددارى نماید، و اما ترک غسل جنابت قبل از طلوع فجرِ روزى که مى‏خواهید روزه بگیرید و انجام تیمم بدل از غسل به جاى آن، اگر به خاطر عذر شرعى باشد و یا تیمم در آخر وقت و به خاطر تنگى آن باشد، موجب بطلان روزه نیست و روزه شما با تیمم صحیح است. در غیر این صورت، روزه شما در آن روزها باطل است.

س 800: من در معدن آهن کار مى‏کنم که طبیعت آن اقتضا مى‏کند هر روز داخل معدن شده و در آن کار کنم و هنگام استفاده از ابزار کار غبار وارد دهانم مى‏شود، بقیه ماههاى سال هم به همین صورت بر من مى‏گذرد، تکلیف من چیست؟ آیا روزه من در این حالت صحیح است؟

ج: فرو بردن غبار غلیظ هنگام روزه بنا بر احتیاط واجب موجب باطل شدن آن است و باید از آن پرهیز نمود، ولى مجرد داخل شدن غبار در دهان و بینى بدون اینکه به حلق برسد، روزه را باطل نمى‏کند.

---

کفّاره روزه و مقدار آن‏

س 801: آیا دادن پول یک مدّ طعام به فقیر تا با آن غذایى براى خودش بخرد، کافى است؟

ج: اگر اطمینان داشته باشد که فقیر به وکالت از او طعام خریده و سپس آن را به عنوان کفّاره قبول مى‏کند، اشکال ندارد.

س 802: اگر شخصى وکیل در غذا دادن به عده‏اى از مساکین شود، آیا مى‏تواند اُجرت کار و پختن غذا را از اموالى که به عنوان کفّاره به او داده شده است، بردارد؟

ج: مطالبه اجرت کار و پخت غذا براى وى جایز است، ولى نمى‏تواند آن را بابت کفّاره حساب نماید و یا از اموالى که باید به عنوان کفّاره به فقرا داده شود، بردارد.

س 803: زنى به علت باردارى و نزدیکى وقت زایمان، نمى‏تواند روزه بگیرد و مى‏داند که باید آنها را بعد از زایمان و قبل از ماه رمضان آینده قضا نماید، اگر به‌طور عمدى یا غیرعمدى تا چند سال روزه نگیرد، آیا فقط کفّاره همان سال بر او واجب است یا آنکه کفّاره تمام سالهایى که روزه را به تأخیر انداخته، واجب است؟

ج: فدیه تأخیر قضاى روزه ماه رمضان هرچند به مدت چند سال هم به تأخیر افتاده باشد، یکبار واجب است و آن عبارت است از یک مدّ طعام براى هر روزى، و فدیه هم زمانى واجب مى‏شود که تأخیر قضاى روزه ماه رمضان تا ماه رمضان دیگر بر اثر سهل‌انگارى و بدون عذر شرعى باشد، ولى اگر به خاطر عذرى باشد که شرعاً مانع صحّت‏ روزه است، فدیه‏اى ندارد.

س 804: زنى به علت بیمارى از روزه گرفتن معذور است و قادر بر قضا کردن آنها تا ماه رمضان سال آینده هم نیست، در این صورت آیا کفّاره بر او واجب است یا بر شوهرش؟

ج: اگر افطار روزه ماه رمضان از جهت بیمارى و تأخیر قضاى آن هم از جهت ادامه بیمارى بوده است، براى هر روز یک مدّ طعام به عنوان فدیه بر خود زن واجب است و چیزى بر عهده شوهرش نیست.

س 805: شخصى ده روز روزه بر عهده دارد و در روز بیستم شعبان شروع به روزه گرفتن مى‏کند، آیا در این صورت مى‏تواند عمداً روزه خود را قبل یا بعد از زوال، افطار کند؟ در صورتى که قبل یا بعد از زوال افطار نماید، چه مقدار کفّاره دارد؟

ج: در فرض مذکور افطار عمدى براى او جایز نیست و اگر عمداً افطار کند، در صورتى که قبل از زوال باشد، کفّاره‏اى بر او واجب نیست و اگر بعد از زوال باشد، کفّاره بر او واجب است که عبارت است از غذا دادن به ده مسکین، و در صورت عدم تمکن، واجب است سه روز روزه بگیرد.

س 806: زنى در دو سال متوالى در ماه مبارک رمضان حامله بوده و قدرت روزه گرفتن در آن ایام را نداشته است، ولى در

حال حاضر توانایى روزه گرفتن را دارد، حکم او چیست؟ آیا کفّاره جمع بر او و اجب است یا فقط قضاى آن را باید به جا آورد؟ تأخیر او در قضاى روزه چه حکمى دارد؟

ج: اگر بر اثر عذر شرعى روزه ماه رمضان را نگرفته، فقط قضا بر او واجب است، و اگر عذر او در خوردن روزه خوف از ضرر روزه بر جنین یا کودکش بوده، باید علاوه بر قضا، براى هر روز یک مد طعام به عنوان فدیه بپردازد، و اگر قضا را بعد از ماه رمضان تا ماه رمضان سال بعد، بدون عذر شرعى به تأخیر انداخته، فدیه دیگرى هم بر او واجب است یعنى باید براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.

س 807: آیا رعایت ترتیب بین قضا و کفّاره، در کفّاره روزه واجب است یا خیر؟

ج: واجب نیست.

---

قضاى روزه‏

س 808: هجده روز روزه به علت مسافرت در ماه رمضان براى انجام مأموریت دینى بر عهده‏ام مى‏باشد، وظیفه من چیست؟ آیا قضاى آنها بر من واجب است؟

ج: قضاى روزه‏هاى ماه رمضان که بر اثر مسافرت از شما فوت شده، واجب است.

س 809: اگر کسى براى گرفتن روزه قضاى ماه رمضان اجیر شود و بعد از زوال افطار کند، آیا کفّاره بر او واجب است یا خیر؟

ج: کفّاره بر او واجب نیست.

س 810: کسانى که در ماه رمضان براى انجام وظیفه دینى در مسافرت هستند و به همین دلیل نمى‏توانند روزه بگیرند، اگر در حال حاضر بعد از چند سال تأخیر، بخواهند روزه بگیرند، آیا پرداخت کفّاره بر آنها واجب است؟

ج: اگر قضاى روزه ماه رمضان را به علت استمرار عذرى که مانع روزه گرفتن است، تا ماه رمضان سال آینده به تأخیر انداخته باشند، قضاى روزه‏هایى که از آنان فوت شده کافى است، و واجب نیست براى هر روزى یک مدّ طعام فدیه بدهند، هرچند احتیاط در جمع بین قضا و فدیه است. ولى اگر تأخیر در قضاى روزه به خاطر سهل‏انگارى و بدون عذر باشد، جمع بین قضا و فدیه بر آنها واجب است.

س 811: شخصى به مدت ده سال بر اثر جهل نماز نخوانده و روزه نگرفته است، فعلاً توبه نموده و به سوى خدا بازگشته و تصمیم بر جبران آنها گرفته است، ولى توانایى قضاى همه روزه‏هاى فوت شده را ندارد و مالى هم ندارد که با آن کفّاره‏هایش را بپردازد، آیا صحیح است که فقط به استغفار اکتفا کند؟

ج: قضاى روزه‏هاى فوت شده در هیچ صورتى ساقط نمى‏شود، ولى نسبت به کفّاره افطاره عمدى روزه ماه رمضان، چنانچه قدرت بر روزه دو ماه و یا اطعام شصت مسکین براى هر روز نداشته باشد، باید به هر تعداد فقیر که قادر است غذا بدهد و احتیاط آن است که استغفار نیز بکند و اگر به هیچ وجه قادر به دادن غذا به فقرا نیست فقط کافى است که استغفار کند یعنى با دل و زبان خود بگوید: «استغفرالله (از خداوند بخشایش مى‏طلبم)».

س 812: من به علّت عدم قدرت مالى و بدنى نتوانستم براى انجام کفّاره‌هایى که بر من واجب شده بود روزه بگیرم و یا به مساکین اطعام نمایم و در نتیجه، استغفار نمودم لکن به لطف الهى اکنون توان روزه گرفتن یا اطعام نمودن دارم، وظیفه‏ام چیست؟

ج: در فرض مرقوم، انجام کفّاره لازم نیست گر چه احتیاط مستحب آن است که انجام داده شود.

س 813: اگر شخصى بر اثر جهل به وجوب قضاى روزه تا قبل از ماه رمضان سال آینده قضاى روزه‏هایش را به تأخیر اندازد، چه حکمى دارد؟

ج: فدیه تأخیر قضاى روزه تا ماه رمضان سال بعد، بر اثر جهل به وجوب آن ساقط نمى‏شود.

س 814: فردى که به مدت صدو بیست روز روزه نگرفته، چه وظیفه‏اى دارد؟ آیا باید براى هر روز شصت روز روزه بگیرد؟ و آیا کفّاره بر او واجب است؟

ج: قضاى آنچه از ماه رمضان از او فوت شده، بر او واجب است، و اگر افطار عمدى و بدون عذر شرعى بوده، علاوه بر قضا، کفّاره هر روز هم واجب است که عبارت است از شصت روز روزه یا اطعام شصت فقیر و یا دادن شصت مد طعام به شصت مسکین که سهم هر کدام یک مدّ است.

س 815: تقریباً یک ماه روزه گرفته‏ام به این نیت که اگر روزه‏اى بر عهده‏ام باشد قضاى آن محسوب شود و اگر روزه‏اى بر عهده‏ام نیست به قصد قربت مطلق باشد، آیا این یک ماه روزه به حساب روزه‏هاى قضایى که بر ذمّه دارم، محسوب مى‏شود؟

ج: اگر به نیت آنچه که در زمان روزه گرفتن شرعاً مأمور به آن بوده‏اید، اعم از روزه قضاء یا مستحبى، روزه گرفته‏اید و روزه قضا هم برعهده شما باشد، به عنوان روزه قضاء محسوب مى‏شود.

س 816: کسى که نمى‏داند چه مقدار روزه قضا دارد و با فرض داشتن روزه قضا روزه مستحبى بگیرد، اگر معتقد باشد که روزه قضا ندارد، آیا به عنوان روزه قضا محسوب مى‏شود؟

ج: روزه‏هایى را که به نیت استحباب گرفته به جاى روزه قضایى که بر عهده‏اش هست، محسوب نمى‏شود.

س 817: نظر شریف جنابعالى درباره شخصى که بر اثر جهل به مسأله، عمداً روزه‏اش را افطار کرده، چیست؟ آیا فقط قضا بر او واجب است یا اینکه کفّاره هم باید بدهد؟

ج: اگر به سبب بى‌اطلاعى از حکم شرعى، کارى را انجام دهد که روزه را باطل مى‌کند ـ مثل اینکه نمى‌دانست خوردن دارو نیز مانند سایر خوردنیها روزه را باطل مى‌کند و در روز ماه رمضان دارو خورد ـ روزه‌اش باطل است و باید آن را قضا کند ولى کفّاره بر او واجب نیست.

س 818: کسى که در اوائل سن تکلیف بر اثر ضعف و عدم توانایى، نتوانسته روزه بگیرد، آیا فقط قضا بر او واجب است یا قضا و کفّاره با هم بر او واجب است؟

ج: اگر گرفتن روزه براى او حرجى نبوده و عمداً افطار کرده، علاوه بر قضا، کفّاره نیز بر او واجب است و اگر خوف داشته باشد که اگر روزه بگیرد مریض شود، فقط قضاى روزه‏ها بر عهده او مى‏باشد.

س 819: کسى که تعداد روزهایى که روزه نگرفته و مقدار نمازهایى را که نخوانده نمى‏داند، وظیفه‏اش چیست؟ کسى هم که نمى‏داند روزه‏اش را بر اثر عذر شرعى افطار کرده و یا عمداً آن را خورده است، چه حکمى دارد؟

ج: جایز است که به قضاى آن مقدار از نماز و روزه‏هایش که یقین به فوت آنها دارد، اکتفا نماید، و در صورت شک در افطار عمدى کفّاره واجب نیست.

س 820: اگر شخصى که در ماه رمضان روزه دار است، در یکى از روزها براى خوردن سحرى بیدار نشود و لذا نتواند روزه را تا غروب ادامه دهد و در وسط روز حادثه‏اى براى او اتفاق بیفتد و روزه را افطار کند، آیا یک کفّاره بر او واجب است یا کفّاره جمع؟

ج: اگر روزه را تا حدى ادامه دهد که روزه بر اثر تشنگى و گرسنگى براى او حرجى شود و در نتیجه آن را افطار نماید، فقط قضا بر او واجب است و کفّاره‏اى ندارد.

س 821: اگر شک کنم در اینکه اقدام به گرفتن قضاى روزه‏هایى را که بر عهده‏ام بوده، کرده‏ام یا خیر تکلیف من چیست؟

ج: اگر یقین به اشتغال قبلى ذمّه خود دارید، واجب است به مقدارى که موجب یقین به انجام تکلیف مى‏شود، روزه قضاء بگیرید.

س 822: کسى که هنگام بلوغ فقط یازده روز از ماه رمضان را روزه گرفته و یک روز را هم در موقع ظهر افطار کرده و در مجموع هجده روز روزه نگرفته است، و در مورد آن هجده روز نمى‏دانسته که با ترک عمدى روزه کفّاره بر او واجب است، چه حکمى دارد؟

ج: اگر روزه ماه رمضان را از روى عمد و بدون عذر شرعى افطار کرده، باید علاوه بر قضا، کفّاره هم بدهد اعم از اینکه هنگام خوردن روزه عالم به وجوب کفّاره و یا جاهل به آن باشد.

س 823: اگر پزشک به بیمارى بگوید که روزه براى شما ضرر داد و او هم روزه نگیرد، ولى بعد از چند سال بفهمد که روزه براى وى ضرر نداشته و پزشک در تشخیص خود اشتباه کرده است، آیا قضا و کفّاره بر او واجب است؟

ج: اگر از گفته پزشک متخصص و امین و یا از منشأ عقلایى دیگر، خوف از ضرر پیدا کند و روزه نگیرد، فقط قضا بر او واجب است.

---

مسائل متفرقه روزه‏

س 824: اگر زنى در حال روزه نذرى معیّن حیض شود، چه حکمى دارد؟

ج: روزه با عارض شدن حیض باطل مى‏شود و قضاى آن بعد از طهارت واجب است.

س 825: شخصى از اول ماه رمضان تا بیست و هفتم ماه را در وطن خود (بندر دیّر) روزه گرفته و در صبح روز بیست و هشتم به دبى مسافرت کرده و در روز بیست و نهم به آنجا رسیده و متوجه شده که در آنجا عید اعلام شده است، او اکنون به وطن خود برگشته، آیا قضاى روزه‏هایى که از وى فوت شده، واجب است؟ اگر یک روز قضا نماید، ماه رمضان نسبت به او بیست و هشت روز مى‏شود و اگر بخواهد دو روز قضا کند، روز بیست و نهم در جایى بوده که در آنجا عید اعلام شده بود، این شخص چه حکمى دارد؟

ج: اگر اعلان عید در روز بیست و نهم در آن مکان، به نحو شرعى و صحیح باشد، قضاى آن روز بر او واجب نیست، ولى با فرض اینکه افق دو محل یکى بوده این امر کشف مى‏کند که یک روز روزه در اول ماه از او فوت شده، لذا واجب است قضاى روزه‏اى را که یقین به فوت آن دارد، بجا آورد.

س 826: اگر روزه‏دارى هنگام غروب در سرزمینى افطار کرده باشد و سپس به جایى مسافرت کند که خورشید در آن هنوز غروب نکرده است، روزه آن روز او چه حکمى دارد؟ آیا تناول مفطرات براى او در آنجا قبل از غروب خورشید جایز است؟

ج: روزه او صحیح است و تناول مفطرات در آن مکان قبل از غروب خورشید با فرض اینکه در وقت غروب در سرزمین خود افطار کرده، براى او جایز است.

س 827: شهیدى به یکى از دوستانش وصیت نموده که احتیاطاً از طرف وى چند روز روزه قضا بگیرد، ولى ورثه شهید به این مسائل پایبند نیستند و طرح وصیت او هم براى آنها ممکن نیست و روزه گرفتن هم براى دوست آن شهید مشقت دارد، آیا راه حل دیگرى وجود دارد؟

ج: اگر آن شهید به دوست خود وصیت کرده که خودش شخصاً براى او روزه بگیرد، ورثه او در این مورد تکلیفى ندارند، و اگر براى آن فرد روزه گرفتن به نیابت از شهید مشقت دارد، تکلیف از او ساقط است.

س 828: من فردى کثیر الشک هستم و یا به تعبیر دقیق‏تر زیاد وسوسه مى‏شوم، و در مسائل دینى به‌خصوص فروع دین زیاد شک مى‏کنم، یکى از موارد آن این است که در ماه رمضان گذشته شک کردم که آیا غبار غلیظى که وارد دهان من شده آن را فرو برده‏ام یا خیر؟ و یا آبى را که داخل دهانم کردم، خارج کرده و بیرون ریختم یا نه؟ در نتیجه آیا روزه من صحیح است یا خیر؟

ج: روزه شما در فرض سؤال محکوم به صحّت‏ است و این شکها اعتبارى ندارند.

س 829: آیا حدیث شریف کساء را که از حضرت فاطمه زهرا(سلام‌اللّه‌علیها) نقل شده، حدیث معتبرى مى‏دانید؟ آیا نسبت‌دادن آن در حالت روزه به حضرت زهراى مرضیه(سلام‌اللّه‌علیها) جایز است؟

ج: اگر نسبت دادن آن به‌صورت حکایت و نقل از کتابهایى باشد که آن را نقل کرده‏اند، اشکال ندارد.

س 830: از بعضى از علما و غیر آنان شنیده‏ایم که اگر انسان هنگام روزه مستحبى به خوردن غذا دعوت شود، مى‏تواند آن را قبول کرده و مقدارى از غذا میل کند و با این کار روزه‏اش باطل نمى‏شود، بلکه ثواب هم دارد امیدواریم نظر شریف خود را در این‌باره بیان فرمایید.

ج: قبول دعوت مؤمن در حال روزه مستحبى، شرعاً امرى پسندیده است و خوردن غذا به دعوت برادر مؤمن هرچند روزه را باطل مى‏کند، ولى او را از اجر و ثواب روزه محروم نمى‏سازد.

س 831: دعاهایى مخصوص ماه رمضان به‌صورت دعاى روز اول و روز دوم تا آخر ماه وارد شده است، قرائت آنها در صورت شک در صحّت‏ شان چه حکمى دارد؟

ج: به هر حال اگر قرائت آنها به قصد رجاء ورود و مطلوبیت باشد، اشکال ندارد.

س 832: شخصى قصد داشت روزه بگیرد، ولى براى خوردن سحرى بیدار نشد، لذا نتوانست روزه بگیرد. آیا گناه روزه نگرفتن او به عهده خود وى است یا کسى که او را بیدار نکرده است؟ اگر فردى بدون سحرى روزه بگیرد، آیا روزه‏اش صحیح است؟

ج: در این مورد چیزى بر عهده دیگران نیست، و روزه بدون خوردن سحرى هم صحیح است.

س 833: روزه روز سوم ایام اعتکاف در مسجدالحرام، چه حکمى دارد؟

ج: اگر مسافر باشد و قصد اقامت ده روز در مکه مکرّمه نماید و یا نذر کرده باشد که در سفر روزه بگیرد، بر او واجب است بعد از اینکه دو روز روزه گرفت، اعتکاف خود را با روزه روز سوم کامل کند. ولى اگر قصد اقامت و یا نذر روزه در سفر نکرده باشد، روزه او در سفر صحیح نیست و با عدم صحّت‏ روزه، اعتکاف هم صحیح نیست.

---

رؤیت هلال

س 834: همانطور که مى‌دانید، وضعیت هلال در آخر یا اول ماه به یکى از حالت‌هاى زیر است:

1. غروب هلال قبل از غروب خورشید باشد.

2. غروب هلال مقارن با غروب خورشید باشد.

3. غروب هلال بعد از غروب خورشید باشد.

لطفاً بیان فرمایید کدام یک از حالات سه گانه فوق را مى‌توان براى تعیین اول ماه به حساب آورد؟

ج: در هر سه فرض، رؤیت هلال براى اثبات حلول ماه قمرى جدید از شبى که پس از رؤیت است کفایت مى‌کند.

س 835: آیا رؤیت تصویر هلال ماه با استفاده از دوربین CCD و انعکاس نور و بازخوانى اطلاعات ضبط شده توسط رایانه، براى اثبات اول ماه کفایت مى‏کند؟

ج: رؤیت با وسیله، فرقى با رؤیت به طریق عادى ندارد و معتبر است. ملاک آن است که عنوان رؤیت محفوظ باشد. پس رؤیت با چشم و با عینک و با تلسکوپ محکوم به حکم واحدند. اما در مورد انعکاس به رایانه که درآن صدق عنوان رؤیت معلوم نیست محل اشکال است.

س 836: اگر هلال ماه شوال در یک شهر دیده نشود، ولى تلویزیون و رادیو از حلول آن خبر دهند، آیا کافى است یا تحقیق بیشترى واجب است؟

ج: اگر مفید اطمینان به ثبوت هلال گردد یا صدور حکم به هلال از طرف ولى فقیه باشد، کافى است و نیازى به تحقیق نیست.

س 837: اگر تعیین اول ماه رمضان و عید سعید فطر به علت عدم امکان رؤیت هلال اول ماه به سبب وجود ابر در آسمان یا اسباب دیگر، ممکن نباشد و سى روز ماه شعبان یا ماه رمضان کامل نشده باشد، آیا براى ما که در ژاپن زندگى مى‏کنیم، جایز است که به افق ایران عمل کرده و یا به تقویم اعتماد کنیم؟ وظیفه ما چیست؟

ج: اگر اول ماه از طریق رؤیت هلال حتى در افق شهرهاى مجاورى که اتحاد افق دارند، و یا از طریق شهادت دو فرد عادل و یا از طریق حکم حاکم ثابت نشود، باید احتیاط کرد تا اول ماه ثابت شود.

س 838: آیا اتحاد افق در رؤیت هلال شرط است یا خیر؟

ج: بلى شرط است.

س 839: مقصود از اتحاد افق چیست؟

ج: منظور از آن، شهرهایى است که از جهت احتمال رؤیت و عدم احتمال رؤیت هلال یکسان باشند.

س 840: اگر روز بیست و نهم ماه در تهران و خراسان عید باشد، آیا براى افرادى هم که در شهرى مانند بوشهر مقیم هستند، جایز است افطار کنند؟ با توجه به اینکه افق تهران و خراسان با افق بوشهر یکى نیست.

ج: به‌طور کلّى اگر اختلاف بین افق دو شهر به مقدارى باشد که با فرض رؤیت هلال در یکى، هلال در دیگرى قابل رؤیت نباشد، رؤیت آن در شهرهاى غربى براى مردم شهرهاى شرقى که احتمال رؤیت در آن به‌طور قطع و یقین منتفى باشد، کفایت نمى‌کند.

س 841: اگر بین علماى یک شهر راجع به ثبوت هلال یا عدم آن اختلاف رخ دهد و عدالت آنها هم نزد مکلّف ثابت بوده و به دقت همه آنها در استدلال خود مطمئن باشد، وظیفه واجب مکلّف چیست؟

ج: اگر اختلاف دو بیّنه به‌صورت نفى و اثبات باشد، یعنى یکى مدعى ثبوت هلال و دیگرى مدعى عدم ثبوت آن باشد، این اختلاف موجب تعارض دو بینه و تساقط هر دو است، و وظیفه مکلّف این است که هر دو نظر را کنار گذاشته و درباره افطار کردن یا روزه گرفتن به آنچه که مقتضاى اصل است، عمل نماید. ولى اگر بین ثبوت هلال و عدم علم به ثبوت آن اختلاف داشته باشند، به این صورت که بعضى از آنها مدعى رؤیت هلال باشند و بعضى دیگر مدعى عدم مشاهده آن، قول کسانى که مدعى رؤیت هلال هستند، در صورت عادل بودن، حجت شرعى براى مکلّف است و باید از آن متابعت کند، و همچنین اگر حاکم شرعى حکم به ثبوت هلال نماید، حکم وى حجت شرعى براى همه مکلفین است و باید از آن پیروى کنند.

س 842: اگر شخصى هلال ماه را ببیند و بداند که رؤیت هلال براى حاکم شرع شهر او به هر علتى ممکن نیست، آیا او مکلّف است که رؤیت هلال را به حاکم اطلاع دهد؟

ج: اعلام بر او واجب نیست مگر آنکه ترک آن مفسده داشته باشد.

س 843: همانگونه که مى‏دانید اکثر فقهاى بزرگوار پنج راه براى ثبوت اول ماه شوال در رساله‏هاى عملیه خود بیان کرده‏اند که ثبوت نزد حاکم شرع در ضمن آنها نیست، بنا بر این چگونه بیشتر مؤمنین به مجرد ثبوت اول ماه شوال نزد مراجع، روزه خود را افطار مى‏کنند؟ شخصى که از این راه اطمینان به ثبوت هلال پیدا نمى‏کند، چه تکلیفى دارد؟

ج: تا حاکم حکم به رؤیت هلال نکرده، مجرد ثبوت هلال نزد او، براى تبعیّت دیگران از وى کافى نیست، مگر آنکه اطمینان به ثبوت هلال حاصل نمایند.

س 844: اگر ولى امر مسلمین حکم نماید که فردا عید است و رادیو و تلویزیون اعلام کنند که هلال در چند شهر دیده شده است، آیا عید براى تمامى نواحى کشور ثابت مى‏شود یا فقط براى شهرهایى که ماه در آنها دیده شده و شهرهاى هم افق با آنها، ثابت مى‏گردد؟

ج: اگر حکم حاکم شامل همه کشور باشد، حکم او شرعاً براى همه شهرها معتبر است.

س 845: آیا کوچکى هلال و باریک بودن و اتصاف آن به خصوصیات هلال شب اول، دلیل بر این محسوب مى‏شود که شب قبل شب اول ماه نبوده، بلکه شب سى‏ام ماه قبلى بوده است؟ اگر عید براى شخصى ثابت شود و از این راه یقین پیدا کند که روز قبل عید نبوده، آیا قضاى روزه روز سى‏ام ماه رمضان را باید به جا آورد؟

ج: مجرد کوچکى و پائین بودن هلال یا بزرگى و بالا بودن و یا پهن یا باریک بودن آن دلیل شرعى شب اول یا دوم بودن نیست، ولى اگر مکلّف از آن علم به چیزى پیدا کند باید به مقتضاى علم خود در این زمینه عمل نماید.

س 846: آیا استناد به شبى که در آن ماه به‌صورت قرص کامل است (شب چهاردهم) و اعتبار آن به عنوان دلیل براى محاسبه اول ماه جایز است تا از این راه وضعیت یوم الشک معلوم شود که مثلاً روز سى ام ماه رمضان است و احکام روز ماه رمضان بر آن مترتب شود، مثلاً بر کسى که این روز را بر اساس بیّنه روزه نگرفته، حکم به وجوب قضاى روزه شود و کسى هم که به دلیل استصحاب بقاى ماه رمضان روزه گرفته، برى‏ء الذمّه باشد؟

ج: امر مذکور حجت شرعى بر آنچه ذکر شد، نیست، ولى اگر مفید علم به چیزى براى مکلّف باشد، واجب است که طبق آن عمل نماید.

س 847: آیا استهلال در اول هر ماه واجب کفایى است یا احتیاط واجب؟

ج: استهلال فى‌نفسه واجب شرعى نیست.

س 848: آیا اول ماه مبارک رمضان و آخر آن با رؤیت هلال ثابت مى‏شود یا با تقویم، هرچند ماه شعبان سى روز نباشد؟

ج: اول یا آخر ماه رمضان با رؤیت شخص مکلّف یا با شهادت دو فرد عادل یا با شهرتى که مفید علم است یا با گذشت سى روز و یا به وسیله حکم حاکم ثابت مى‏شود.

س 849: اگر تبعیت از اعلام رؤیت هلال توسط یک دولت جایز شد، و آن اعلام معیارى علمى براى ثبوت هلال سرزمین‌هاى دیگر را تشکیل دهد، آیا اسلامى بودن آن حکومت شرط است، یا اینکه عمل به آن حتى اگر حکومت ظالم و فاجر هم باشد، ممکن است؟

ج: ملاک در این مورد، حصول اطمینان به رؤیت در منطقه‏اى است که نسبت به مکلّف کافى محسوب مى‏شود.

س 850: خواهشمند است نظر مبارک خود را در خصوص اعتکاف در مساجد (جامع و غیر جامع) غیر از مساجد اربعه بیان فرمایید.

ج: رجائاً اشکال ندارد.

---

س 731: دخترى که به سن تکلیف رسیده، ولى به علت ضعف جسمانى توانایى روزه گرفتن ندارد، و بعد از ماه مبارک رمضان هم نمى‏تواند قضاى آن را به جا آورد تا اینکه ماه رمضان سال بعد فرا مى‏رسد، چه حکمى دارد؟

ناتوانى از گرفتن روزه و قضاى آن به مجرد ضعف و عدم قدرت موجب سقوط قضاى روزه نمى‏شود، بلکه قضاى روزه‏هاى ماه رمضان که از او فوت شده، بر وى واجب است.

س 732: دخترانى که تازه به سن تکلیف رسیده‏اند و روزه گرفتن بر آنها مقدارى مشکل است، چه حکمى دارند؟ آیا سن بلوغ شرعى دختران اکمال نه سال قمرى است؟

ج: بنا بر نظر مشهور، بلوغ شرعى دختران همان تکمیل نه سال قمرى است که در این هنگام روزه بر آنها واجب است و ترک آن به مجرد بعضى از عذرها جایز نیست، ولى اگر روزه گرفتن براى ایشان ضرر داشته باشد یا تحمل آن برایشان همراه با مشقت زیاد باشد، افطار براى آنها جایز است.

س 733: من زمان دقیق رسیدن به سن تکلیف خود را نمى‏دانم، از جناب عالى خواهشمندم بیان فرمایید که از چه زمانى قضاى نماز و روزه بر من واجب است؟

ج: فقط قضاى آن مقدار از نمازها و روزه‏ها که یقین به فوت آن بعد از رسیدن به سن قطعى تکلیف شرعى دارید، بر شما واجب است.

س 734: اگر دختر نه ساله‏اى که روزه بر او واجب شده، به دلیل دشوارى، روزه‏اش را افطار نماید، آیا قضا بر او واجب است یا خیر؟

ج: قضاى روزه‏هایى که از ماه رمضان افطار کرده، بر او واجب است.

س 735: اگر فردى به خاطر عذرى قوى، پنجاه درصد احتمال دهد که روزه بر او واجب نیست و به همین دلیل روزه نگیرد، ولى بعداً معلوم شود که روزه بر او واجب بوده، از جهت قضا و کفّاره چه حکمى دارد؟

ج: اگر افطار عمدى روزه ماه مبارک رمضان به مجرد احتمال عدم وجوب روزه بر وى باشد، در فرض سؤال علاوه بر قضا، کفّاره هم بر او واجب است. اما اگر افطار به علت ترس از ضرر باشد و ترس هم منشأ عقلایى داشته باشد، کفّاره واجب نیست، ولى قضا بر او واجب است.

س 736: شخصى مشغول انجام خدمت سربازى است و به علت مسافرت و حضور در محل خدمت، نمى‏تواند روزه ماه رمضان سال گذشته را بگیرد، و هنگام حلول ماه رمضان امسال نیز در محل خدمت است و احتمال دارد که باز هم نتواند روزه بگیرد، اگر پس از پایان دوره خدمت سربازى بخواهد روزه این دو ماه را قضا نماید، آیا کفّاره هم بر او واجب است یا خیر؟

ج: کسى که بر اثر عذر مسافرت، روزه ماه رمضان از او فوت شده و آن عذر تا ماه رمضان سال آینده استمرار داشته، فقط قضاى آن بر او واجب است و کفّاره تأخیر واجب نیست.

س 737: اگر شخص روزه دار جنب باشد و تا قبل از اذان ظهر متوجه آن نشود و پس از آن غسل ارتماسى نماید، آیا روزه‏اش باطل مى‏شود؟ و اگر بعد از غسل متوجه شود که در حال روزه غسل ارتماسى نموده است، آیا قضاى آن واجب است؟

ج: اگر غسل ارتماسى بر اثر فراموشى و غفلت از روزه دار بودن باشد، غسل و روزه او صحیح است و قضاى روزه‏اش بر او واجب نیست.

س 738: اگر شخصى بخواهد قبل از زوال به محل اقامتش برسد، ولى در راه به خاطر پیشامد حادثه‏اى نتواند در زمان معیّن به مقصد برسد، آیا روزه او اشکال دارد و آیا کفّاره بر او واجب است یا فقط قضاى روزه آن روز را باید به جا آورد؟

ج: روزه‏اش در سفر صحیح نیست و بر او فقط قضاى روزه آن روزى که پیش از ظهر به محل اقامتش نرسیده، واجب است و کفّاره‏اى هم ندارد.

س 739: اگر هواپیما در ارتفاع بالا و مسیر طولانى در حال پرواز باشد و پرواز حدود دو ساعت و نیم تا سه ساعت طول بکشد، مهماندار و خلبان هواپیما براى حفظ تعادل خود هر بیست دقیقه احتیاج به نوشیدن آب دارند، در این صورت آیا در ماه مبارک رمضان، کفّاره و قضاى روزه بر آنها واجب مى‏شود؟

ج: اگر روزه براى آنها ضرر داشته باشد، جایز است که با نوشیدن آب افطار نمایند و قضاى آن را بجا آورند و در این حالت کفّاره بر آنها واجب نیست.

س 740: اگر زن در ماه مبارک رمضان دو ساعت یا کمتر مانده به اذان مغرب حیض شود، آیا روزه‏اش باطل مى‏شود؟

ج: روزه‏اش باطل است.

س 741: کسى که با پوشیدن لباس مخصوص (مانند لباس غواصى) بدون اینکه بدنش خیس شود، در آب فرو رود، روزه‏اش چه حکمى دارد؟

ج: اگر لباس به سر او چسبیده باشد، صحّت‏ روزه‏اش محل اشکال است و بنا بر احتیاط وجوبى قضاى آن لازم است.

س 742: آیا مسافرت عمدى در ماه رمضان به قصد افطار و فرار از روزه گرفتن، جایز است؟

ج: مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد، و در صورت مسافرت، ولو اینکه براى فرار از روزه باشد، افطار بر او واجب است.

س 743: شخصى که روزه واجب بر عهده‏اش است و قصد دارد که آن را بگیرد، ولى بر اثر پیشامدى نتواند روزه بگیرد مثلاً بعد از طلوع خورشید آماده مسافرت شد و به سفر رفت و بعد از ظهر برگشت و در بین راه هم مرتکب هیچ‌یک از مفطرات نشد، ولى وقت نیت روزه واجب از وى فوت شد، و آن روز هم از روزهایى است که روزه در آن مستحب است، آیا مى‏تواند نیت روزه مستحبى کند یا خیر؟

ج: اگر قضاى روزه ماه رمضان بر ذمّه‏اش باشد، نیت روزه مستحبى حتى بعد از فوت وقت نیت روزه واجب، از وى صحیح نیست.

س 744: من معتاد به سیگار هستم و در ماه مبارک رمضان هر چه تلاش مى‏کنم که تندخو نباشم نمى‏توانم و همین باعث ناراحتى زیاد افراد خانواده‏ام شده است و خودم هم از وضعیت دشوارم رنج مى‏برم، تکلیف من چیست؟

ج: روزه ماه مبارک رمضان بر شما واجب است و بنا بر احتیاط واجب جایز نیست در حال روزه سیگار بکشید، و نباید بدون دلیل با دیگران تند برخورد کنید.

---

منبع: اجوبة الاستفتائات

نرم افزار نسیم رحمت، ویژه ماه رمضان+دانلود

موج وبلاگی آهنگ بندگی: فرا رسیدن ماه مهمانی خدا را به همه روزه داران تبریک عرض می کند و با فرا رسیدن این ماه مبارک نرم افزار نسیم رحمت نسخه را به کاربران هدیه می دهد.

 

 

 

این نرم افزار دارای امکانات زیر است:

 احکام و آداب روزه

پیامک های مخصوص ماه رمضان

والپیپر های ماه رمضان ادعیه ماه رمضان

قرائت قرآن کریم و …

 

امیدواریم در این ماه پر برکت ما را از دعاهای خود بهره مند سازید.

 

برای دانلود نرم افزار نسیم رحمت کلیک کنید.

فواید روزه‌داری از نظر دانشمندان غربی

ادیان همواره مدعی بوده اند که روزه برای روح و روان خوب است، اما مزایای آن برای بدن تا اوایل سال 1900 به طور گسترده شناخته شده نبود ، این زمان بود که پزشکان شروع به توصیه روزه داری برای درمان انواع اختلالات مانند دیابت، چاقی و صرع کردند.
 
تحقیقات مربوط به محدودیت کالری در سال 1930 میلادی و پس از اینکه "کلایو مک کی" متخصص تغذیه دانشگاه کورنل (آمریکا-نیویورک) کشف کرد که حیوانات آزمایشگاهی که از سنین پایین رژیم غذایی دقیق روزانه داشته اند، در مقایسه با دیگر حیوانات که طبق میلشان غذا خورده اند، بیشتر زنده مانده اند و کمتر در معرض ابتلا به سرطان و دیگر بیماری ها بوده اند، آغاز شد.
 
تحقیق در مورد محدودیت کالری و روزه تناوبی در سال 1945 مصادف شد با زمانی که دانشمندان دانشگاه شیکاگو گزارش دادند، تغذیه متناوب روزانه طول عمر موشها آزمایشگاهی را (همانقدر که رژیم غذایی روزانه در آزمایشهای اولیه آقای مک کی ثابت کرده بود) افزایش می دهد.
 
علاوه بر این محققان دانشگاه شیکاگو نوشتند که به نظر می رسد، روزه داری متناوب، توسعه اختلالاتی که منجر به مرگ می شوند را به تاخیر می اندازد.
 
اخیرا مارک متسون (رئیس موسسه ملی در علوم اعصاب آزمایشگاهی عمر) و دیگر پژوهشگران از این ایده که "روزه داری متناوب احتمالا خطرات ابتلا به بیماریهای حاد مغزی در زندگی آینده را کاهش می دهد" دفاع و پشتیبانی کرده اند.
 
ماتسون و همکارانش با این تحقیقات نشان دادند که  روزه داری دوره ای از نورونها (یاخته های عصبی) در برابر انواع مختلفی از استرس مخرب، محافظت می کند.
 
در ادامه این مطالعات، گروه او نشان داد که روزه داری متناوب اثراتی همچون: محافظت در برابر آسیب های سکته مغزی و کاهش بیماری پارکینسون را به همراه داشته و علائم بیماری آلزایمر را نیز کند می کند.
 
در سال 2011 تحقیقات ارائه شده در جلسه علمی سالانه کالج آمریکایی قلب و عروق در ایالت نیو اورلئان، نشان داد که روزه داری باعث افزایش 1300 درصدی هورمون رشد انسان (HGH) در زنان و به طور حیرت انگیز 2000 درصد در مردان می شود.
 
"HGH" معمولا به عنوان "هورمون تناسب اندام" نقش مهمی در حفظ سلامت، تناسب اندام و طول عمر، از جمله ارتقاء رشد عضلانی و افزایش از دست دادن چربی بدنتان در بالاترین حد سوخت و ساز بدن، دارد.
 
دیگر مزایای روزه داری متناوب عبارت اند از :
 
- نرمال کردن حساسیت انسولین و لپتین که عامل کلیدی در سلامت مطلوب است
 
- بهبود نشانگرهای زیستیِ بیماری
 
- کاهش التهاب و کاهش آسیب های رادیکال های آزاد
 
- کاهش سطح تری گلیسرید
 
- حفظ عملکرد حافظه و یادگیری
 
مزایای روزه داری متناوب بر روی مغز
 
"ماتسون در تحقیق دیگری از مزایای روزه به روی نورون ها می گوید:  اگر شما برای 10-16 ساعت غذا نخوردید، بدن برای تولید انرژی،به سراغ ذخایر چربی خود می رود و اسیدهای چرب به نام کتون وارد جریان خون می شوند. این مسئله برای محافظت از حافظه و قابلیت یادگیری، ثابت شده است.
 
محققی دیگر به نام "اندرو ویل" دکتر و پروفسور دانشگاه آریزونا طبق تحقیقات خود بر روزه داری معتقد است:علاوه براین که روزه داری سطح قند خون و انسولین را کنترل می کند، به ما کمک می کند تا با نوسانات خلقی، تنش های زندگی، و افسردگی، مقابله کنیم و هچنین فعالیت سلول های عصبی را افزایش می دهد.
 
به گفته او، آزمایش ها نشان داده که روزه داری متناوب بر طول عمر، کاهش التهاب بافتهای بدن، کاهش خطرات بیماری های قلبی، دیابت،سرطان، افزایش توانایی های ذهنی، کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و بیماری پارکینسون، موثر است و باعث بهبود علائم پیری و اختلالات وابسته به سن می شود.
 
همچنین روزه داری متناوب" عملکرد سیستم عصبی خارجی را ارتقاء می دهد. این اعصاب است که اطلاعات را بین مغز و تمام اندام های بدن منتقل می کند که به نوبه خود علائم ناخواسته پیری را بهبود می بخشد.

---

منبع: باشگاه خبرنگاران

بسته پیامکی حلول ماه مبارک رمضان

ماه مبارک آمد، ای دوستان بشارت

کز سوی دوست ما را هر دم رسد اشارت

آمد نوید رحمت، ای دل ز خواب برخیز

باشد که باقی عمر، جبران شود خسارت

****

امام صادق(علیه السلام):

خواب روزه دار عبادت،

خاموشی او تسبیح،

عمل وی پذیرفته شده

و دعای او مستجاب است.

****

حلول ماه مبارک رمضان، ماه رحمت و برکت و غفران مبارک باد.

****

آمد گه آمرزش و شهرُ الله عظمی

توفیق خدایا، تو ز ما سلب مفرما

****

شد باز در رحمت خالق به روی خلق

چون ماه مبارک ز افق گشت هویدا

****

مژده که شد ماه مبارک پدید

به عاصیان وعده ی رحمت رسید

ماهی سرشار از برکت و رحمت و عبادت های پذیرفته شده

برایتان آرزومندم.

****

آمد رمضان هست دعا را اثری

دارد دل من شور و نوای دگری

ما بنده عاصی و گنهکار توییم

ای داور بخشنده بما کن نظری

****

استشمام عطر خوشبوی رمضان گوارای وجود پاکتان.

****

خبر آوردند که پیامبر، همه انسانها را به یک مهمانی بزرگ دعوت نموده است تا در پایان آن به مهمانان نمونه جایزه دهد. 

****

شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن (ماه مبارک رمضان، ماه دوری از گناهان، ماه بندگی مبارکتان باد.)

****

به هنگام رقت قلب، دعا را غنیمت شمارید که رقت مایه رحمت است. 

****

صابران کجایید که دوباره ایزد امتحانش آغاز شده؟

****

در سال، یک ماه است که خدا بیشتر از همیشه دنبال دوست می گردد، آیا تو دوست او نیستی؟

****

به خدا متوجه شو، تا دلها به تو متوجه شود. 

****

ماه خیر و برکت، ماه نزول رحمت، ماه مهمانی و ضیافت الهی، بار دیگر ما را به یک فضای معنوی غیرقابل وصفی می کشاند. 

****

ماه رمضان نزد خدا حرمت و فضیلت والاتری نسبت به دیگر ماهها دارد. 

****

همه عالم محضر خداست، هرچه واقع می شود در حضور خداست. 

****

نعمت های خدا امتحان است برای بندگان خدا. 

****

برای خدا کار کنید و برای خدا به پیش بروید. 

****

ما و شما و همه هرچه داریم از خداست و هرچه توان داریم برای خدا باید خرج کنیم.

****

با ادب خاص خود وارد این مهمانی بی مانند بشویم.

****

خدا هست؛ غفلت نکنید از او! خدا حاضر است، همه ما تحت مراقبت او هستیم.

****

(ماه منصورین مبارک) آن کس که اتکا به خدا دارد منصور است. 

****

(ماه قیام برای رسیدن به خدا مبارک) جدیت کنید که کارهایتان برای خدا باشد، قیامتان لله باشد. 

****

(ماه مقاصد عالی مبارک) مقاصد وقتی که عالی شد، زحمت های در راه آن مقصد باید در نظر انسان نباشد.

****

(ماه خدا دوستان مبارک) کسی که خدا با اوست از هیچ قدرتی جز قدرت او هراسی ندارد. 

****

بخشش و عفو داشته باش، مثل دریا.

گشاده دست باش، جاری باش، کمک کن، مثل رود.

اگر کسی اشتباه کرد آن را بپوشان مثل دریا. 

****

می گویند هروقت آب می نوشی بگو یا حسین(علیه السلام)، این روزها که آب می بینی و نمی نوشی آرام بگو یااباالفضل (علیه السلام).

****

بدان که پیروزی با صبر میسر می شود و گشایش با رنج و سختی و پس از هر سختی آسایشی است. 

****

بدان که قلم تقدیر بر همه شدنی ها رفته است. 

****

دعای مومن مبتلارا غنیمت بشمارید. 

****

خداوند را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از قلب بی خبر نمی پذیرد. (پیامبر اعظم (ص))

****

خداوند گوید من ناظر گمان بنده خویشم، اگر گمان خوب به من برد خوبی ببیند و اگر گمان بد برد، بدی ببیند. (پیامبر اعظم (ص))

****

کاش در این رمضان لایق دیدار شوم

سحری با نظر لطف تو بیدار شوم

کاش منت بگذاری به سرم مهدی جان

تا که همسفره تو لحظه افطار شوم

****

ماه رمضان شد، مى و میخانه بر افتاد

عشق و طرب و باده، به وقت ‏سحر افتاد 

افطار به مى کرد برم پیر خرابات

گفتم که تو را روزه، به برگ و ثمر افتاد 

با باده، وضو گیر که در مذهب رندان

در حضرت حق این عملت ‏بارور افتاد

****

بهر ایام دگر چون افسر است

ماه گشتن ، سیر کردن در وجود

با تعبد ، با تهجد ، با سجود

روزه یعنی نفس خود پاک کن

قلب ابلیس درونت چاک کن

را ه پرواز است سوی آسمان

ماه گردیدن بسان عاشقان

روزه هنگام سوال است و دعا

پر زدن با بال همت تا خدا

شهر یکرنگی و بی آلایشی

ماه تقصیر و گنه فرسایشی

عاشقان معشوق خود پیدا کنند

تا سحر در گوش او نجوا کنند

درد خود گویند با درمان خویش

با طبیب و یا انیس جان خویش

فاش راز و گفته های خود کنند

ذکر سر و غصه های خود کنند

روزه رسوا کردن شیطان دون

پاک گشتن چون شهید غرقه خون

فصل پاکی درون ما بود

نا امید از دام انسان می شود

****

روزه ، تمرین کلاس زندگی

درس ایثار و خلوص و بندگی

روزه ، زنجیر هوا گسستن است

دیو و بت های درون بشکستن است

ماه در خودنگری و خودکاوشی

لب فرو بستن ، نگفتن ، خاموشی

درک مسکین از دل و جان کردن است

زندگی همچون فقیران کردن است

قهرمان صحنه تقوا شدن

همچو ماهی زنده دریا شدن

ماه میهمان وضیافت برخدا

جام بخشش ، ماه سرشار ازعطا

روزه ، پرواز و عروجی دیگر است

****

مارا به دعا کاش نسازند فراموش

رندان سحرخیز که صاحب نفسانند

فرا رسیدن ماه مبارک رمضان بر شما مبارک

****

حلول ماه مبارک رمضان ، بهار قرآن ، ماه عبادتهای عاشقانه و نیایشهای عارفانه و بندگی خالصانه را به شما تبریک عرض میکنم . خدا سعادت درک این ماه رو به ما بده تا انشالله بتونیم از برکات این ماه ذخیره خیری برای آخرت خود کسب کنیم - شما هم منو از دعای خیر فراموش نکنید

****

ماه رمضان، ماه نزول آیه های سبحانی و ارتباط ملک و ملکوت در نزدیکترین افق برای عروج «ارواح روحانی» است!

****

ماه رمضان، ماه از «منیت» و «مادیت» بریدن و پرکشیدن در هوای لاهوت و «گردشهای روحانی» است.

****

ماه رمضان، بهار سالکان الی الله و آغاز شکوفایی غنچه های عشق و معرفت در بوستان «سینه های سودایی» است!

****

ماه رمضان، ماه برچیده شدن، «بساط شیاطین» از عرصه زندگی اولاد آدم و حضور ملموس ملائک در اطراف «صائمین مشتاق شیدایی» است!

****

ماه رمضان، ماه کشیده شدن خط گذشت و غفران الهی بر خطاهای گناهکاران در سایه «الغوث الغوث های عمق جانی» است!

****

ماه رمضان، ماه چیده شدن «مائده های آسمانی» بر سفره جانهای رسته از خاک و متصل به «انوار اهورایی» است.

****

ماه رمضان، ماه شکستن «بت های نفس» و سجدهء عشق بر درگاه «عاشق و معشوق آفرین نامتناهی» است».

****

ماه رمضان، ماه مفروش کردن قدوم شب قدر با اشکهای شوق برای درک «زیباترین لحظهء حیات انسانی» است

****

ماه رمضان، ماه «یتیم شدن تاریخ» در طوفان نفاق و ضربت خوردن امیرالمؤمنین و عروج «جان جهانی» است!

****

ماه رمضان، ماه درک دقیق تر حضور«امام زمان» برای آمادگی بهتر جهت ظهور «منجی آخرالزمانی» است! 

****

ماه رمضان، مائده‌های آسمانی را بر سفره دل عارفان حقیقت‌جو می‌چیند.

****

ماه رمضان، میدان جهاد اکبر انسان و عرصه نبرد سرنوشت‌ساز اوست.

****

ماه رمضان، موسم رویش گل‌های ایثار و فداکاری در بوستان دل مؤمنان است.

****

ماه رمضان، ماه نزول باران غفران الهی بر کویر دل‌های گناه‌آلود است.

****

ماه رمضان، ماهی است که انسان‌های زمینی مورد اکرام فرشتگان آسمانی قرار می‌گیرند.

****

ماه رمضان، کوله‌بار معنویت صائمان را سرشار از یافته‌های عرفانی می‌کند.

****

ماه رمضان، عرصه تمرین استقامت در میدان صبر و شکیبایی است.

****

ماه رمضان، تارک خویش را به زیور شهادت قافله سالار قبیله تنهایی آراسته است.

****

ماه رمضان، ماه بیداری در سایه دین‌داری است.

****

ماه رمضان، ماه انقلاب درون به خاطر پیروزی نور بر ظلمت است.

****

رمضان آمد و روان بگذشت

بود ماهی به یک زمان بگذشت 

شب قدری به عارفان بنمود 

این معانی از آن بیان بگذشت

****

السلام علیک یا شهر الله الاکبر و یا عید اولیائه

در ماه پر خیر و برکت رمضان برایتان قبولی طاعات و عبادات را آرزومندم.

التماس دعا

* * * *

ماه رمضان است صفا آمده است

بر خانه دل نو رو ضیا آمده است

از سفره ما بوی بهشت می اید

این سفره ز درگاه خدا آمده است

* * * *

رسید آن ماه مهمانی یزدان

زدل دستی بریم تا کوی جانان

بگیریم هر سحر جام از سبویش

بخوانیم صد غزل اخلاص و عرفان

* * * *

مسجد، سر ظهر خشکسالی دارد

دینم بی تو جای خالی دارد

من مانده ام و سوال سختی اینطور :

ماه رمضان با تو چه حالی دارد ؟

* * * *

رمضان شهر عشق و عرفان است

رمضان بحر فیض و احسان است

رمــضــــان، مــاه عــتــرت و قــرآن

گــــاه تــــجدید عهد و پیمان است

ماه مهمانی خدا مبارک

* * * *

بـر هــر نفست اشاره دارد رمضان / بر عشق و عطش نظاره دارد رمضان

در ظلمت بیکرانه ی شبهامان / دریا دریا ستاره دارد رمضان . . .

* * * *

این دهان بستی دهانی باز شد / کو خورنده‌ لقمه های راز شد

لب فـروبند از طعام و از شراب / سوی خـوان آسمانی کن شتاب . . .

* * * *

معنی جمله زیر در ماه رمضان کامل معنا میشود

ساحل دلت را به خدا بسپار ، خودش قشنگ ترین قایق را برایت می فرستد . . .

* * * *

ماه صیام، ماه خداوند ذوالعطی است / ماه وفور فیض و کرامات کبریاست

ماه صعود روح به اوج فضیلت است / ماه نزول مائده رحمت خداست . . .

* * * *

باز آى و دل تنـگ مرا مونس جان بـاش / وین سوخته را محـرم اســرار نهان بـاش

زان باده که در میکده عشق فروشند / ما را دو سه ساغر بده و گو رمضان باش . . .

* * * *

سفره ی ذکر تو بر سجاده ی نماز باز شد

گویی به خدا بوی عطر علی همه جا رنگ گرفت . . .

* * * *

مغرب آفتاب عمر علی / مشرق ماهتاب قرآن است

در چنین مه که انس و جان یارب / بر سر سفره تو مهمـان است . . .

* * * *

قُل قُل گرم سماور در اتاق / می‌برد من را به عصر کوزه‌ها

می‌برد تا لحظه‌ی افطارها / می‌برد من را به ماه روزه‌ها . . .

* * * *

بـاز هـوای سحرم آرزوست / خلوت و مـژگان تـرم آرزوست

شکوه ی غربت نبرم این زمـان / دست تو و روی تو ام آرزوست . . .

* * * *

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

براى هر چیزى زکاتى است و زکات بدنها روزه است . . .

ماه رمضان بر شما مبارک

* * * *

گنجینه ی نورانی قرآن رمضان است / آرامش دلهای پریشان رمضان است

مجموعه ی گلهاست شب وروز عزیزش / یعنی به حقیقت که گلستان رمضان است . . .

* * * *

ماه رمضان شد می و میخانه بر افتاد / عشق و طرب و باده به وقت سحر افتاد

افطار به می ، کرد برم پیر خرابات / گفتم که تو را روزه به برگ و ثمر افتاد

با باده وضو گیر که در مذهب رندان / در حضرت حق این عملت بارور افتاد

از دیوان اشعار امام خمینی (ره)

* * * *

ماه رمضان آمد، آن بند دهان آمد / زد بر دهن بسته تا لذت لب بیند

آمد قدح روزه، بشکست قدح ها را / تا منکر این عشرت بی باده طرب بیند . . .

* * * *

ای روزه داران اگر چنین می خواهید ، دهان از آنچه غیر خدایی است ببندید

و چشم را به آنچه شیطانی است نگشایید و گوش را آلوده هر زمزمه پلید نسازید

و حتی خیال باطل را هم از دروازه دلها بزدایید . . .

* * * *

ای دوست ز رحمت دل اگاهم ده / در ماه دعا سیر الی اللهم ده

ماه رمضان و ماه مهمانی توست / در محفل مهمانی خود راهم ده . . .

* * * *

رمضانا تو بهترین ماهی / چون که ماه ضیافت اللّهی

خوش عمل هر که بود در رمضان / ترک منکر نمود در رمضان . . .

* * * *

رمضان شهر عشق و عرفان است / رمضان بحر فیض و احسان است

رمــضــــان، مــاه عــتــرت و قــرآن / گــــاه تــــجدید عهد و پیمان است . . .

* * * *

در خلوت شب ز حــق صـدا می آید / از عطر سحر بوی خدا می آید

با گوش دگر شنو به غوغای سکوت / کز مرغ شب ، آواز دعا می آید . . ..

* * * *

ای در غرور نفس به سر برده روزگار / برخیز ، کارکن ، که کنونست وقت کار

ای دوست ! ماه روزه رسید و تو خفته‌ای / آخر زخواب غفلت دیرینه سر برآر . . .

* * * *

حکمت روزه داشتن بگذار / باز هم گفته و شنیده شود

صبرت آموزد و تسلط نفس / و ز تو شیطان تو رمیده شود . . .

* * * *

یا اله الخلق یا رب الفلق / ای خدای انجم و شمس و شفق

از تو می خواهم در این ماه شریف / چشم پوشیدن ز جرم ما سبق . . .

* * * *

رمضان ماه مناجات و دعا / رمضان پر بود از شور و صفا

ماه خالص شدن از کبر و ریا / رمضان ماه رسیدن به خدا . . .

* * * *

باز آى و دل تنـگ مرا مونس جان بـاش / وین سوخته را محـرم اســرار نهان بـاش

زان باده که در میکده عشـق فروشــند / ما را دو سه ساغر بده و گو رمضان باش . . .

* * * *

آمدیم از سفر دور و دراز رمضان / پی نبردیم به زیبایی راز رمضان

هر چه جان بود سپردیم به آواز خدا / هر چه دل بود شکستیم به ساز رمضان . . .

* * * *

رمضــان چــشمــه عـطــای خـــدا / ماه عفو و گذشت و غفــران است

رمــضــان رهــنـــمــا و راه گــشــا / بهــر گــم گـشتگان حـیــران است . . .

جویند همه هلال و من ابرویت / گیرند همه روزه و من گیسویت

از جمله ای دوازده ماه تمام / یک ماه مبارک است ، آن هم رویت

فرا رسیدن ماه مبارک رمضان برشما مبارک باد

* * * *

حلول ماه مبارک رمضان، ماه رحمت و برکت و غفران مبارک باد . . .

* * * *

آمد گه آمرزش و شهرُ الله عظمی / توفیق خدایا، تو ز ما سلب مفرما

شد باز در رحمت خالق به روی خلق / چون ماه مبارک ز افق گشت هویدا . . .

* * * *

مژده که شد ماه مبارک پدید / به عاصیان وعده ی رحمت رسید

ماهی سرشار از برکت و رحمت و عبادت های پذیرفته شده برایتان آرزومندم . . .

* * * *

السلام علیک یا شهر الله الاکبر و یا عید اولیائه

در ماه پر خیر و برکت رمضان برایتان قبولی طاعات و عبادات را آرزومندم

التماس دعا

* * * *

ماه مبارک آمد، ای دوستان بشارت / کز سوی دوست ما را هر دم رسد اشارت

آمد نوید رحمت، ای دل ز خواب برخیز / باشد که باقی عمر، جبران شود خسارت . . .

* * * *

رسول خدا(ص):

کسی که (بااخلاص) ماه رمضان را روزه بگیرد، خداوند گناهان گذشته اش را می آمرزد . . .

* * * *

کاش، در این رمضان لایق دیدار شوم / سحری با نظر لطف تو بیدار شوم

کاش منت بگذاری به سرم مهدی جان / تا که همسفره تو لحظه ی افطار شوم . . .

* * * *

روزه، فرصتی است تا چند قطره تشنگی به حلقوم روحمان بچکانیم . . .

* * * *

ماه رمضان، برای آن است که یک ماه مرخصی از زمین برای سفر به ملکوت بگیریم . . .

* * * *

پیامبر اکرم(ص):

هرکس در این ماه روزه دار مؤمنی را “افطار دهد”، ثواب آزاد کردن بنده ای به او عطا خواهد

شد و گناهان گذشته اش مورد عفو قرار خواهد گرفت . . .

* * * *

چه شود ای گل نرگس، با تو دیدار کنم / جان و اهل و هستی ام، بر تو گرفتار کنم

روزه ی هجر تو از پای بینداخت مرا / کی شود با رطب وصل تو افطار کنم . . .

خدایا کمکمان کن که در این ماه رمضان

تمرین کنیم ترک هرآنچه که درک دوران ظهور را به تأخیر می اندازد . . .

* * * *

فرا رسیدن ماه ضیافت الهی بر شما و خانواده محترم مبارک باد

* * * *

آمد رمضان و عید با ماست / قفل آمد و آن کلید با ماست

آمد رمضان به خدمت دل / و آن کس که دل آفرید با ماست

فرا رسیدن ماه مبارک رمضان بر شما مبارک

* * * *

عازم یک سفرم ، سفری دور به جایی نزدیک

سفری از خود من تا به خودم ، مدتی هست نگاهم

به تماشای خداست و امیدم به خداوندی اوست

فرا رسیدن ماه رمضان ، ماه بارش باران رحمت الهی مبارک

التماس دعا

* * * *

مژده ای منتظران ماه خدا امده است / ماه شبهای مناجات و دعا امده است

ماه دلدادگی بنده به معبود رسید / بر سر سفره شاهانه گدا امده است . . . 

نقش کلیدی روزه داری در درمان افسردگی

یک روانشناس اجتماعی، بر تاثیر مثبت روزه داری در درمان انواع بیماری های روانی اشاره کرد و گفت: بالا رفتن اعتماد به نفس، افزایش روحیه تساهل و سازش، کاهش رفتارهای خشونت آمیز و پرخاشگرانه، افزایش انسجام و همبستگی اجتماعی، بالارفتن روحیه کار جمعی، کاهش استرس و اضطراب و راحت تر شدن کنترل رفتارهای غیر اجتماعی از مهم ترین تاثیرات مثبت روحی و اجتماعی ماه رمضان است که با روزه داری صحیح می توانیم شاهد این تحولات مثبت در افراد شویم.

دکتر طاهره محمدی؛ به نقش روزه و روزه داری در سلامتی روح و روان انسان اشاره کرد و افزود: توجه به مسایل عبادی و امور معنوی بهترین درمان برای بسیاری از بیماری‏های روحی و روانی انسان است، بطوریکه بر اساس یافته های روانشناسان نقش روزه در سلامتی روح و روان انسان به مراتب بیشتر از نقش آن در سلامتی جسم است، زیرا گرفتن روزه علاوه بر کاهش و حتی درمان بسیاری از بیماری‏های روحی، منجر به تقویت روان افراد می شود.

عادات ناپسند روزانه در ایام روزه داری به حداقل می رسد

وی در ادامه تصریح کرد: با توجه به اینکه در ماه رمضان ارزش های معنوی و عرفانی بیش تر از ماه های دیگر نمود پیدا می کند، بنابراین نوعی نظم در رفتارها و زندگی افراد حکم فرما می شود که در نتیجه آن، عادات ناپسند روزانه کاهش یافته و تاثیر مثبتی بر حالات روحی، عاطفی و حتی رفتارهای اجتماعی انسان ایجاد می کند.

تقویت روحیه سازگاری و صبر در اثر روزه داری

روزه داری بهترین وسیله ای است که به افراد می آموزد چگونه هیجان های شدید روحی و درونی خود را کنترل کنند

این روانشناس اجتماعی، همچنین روزه داری را یکی از مهم ترین راه های کاهش خشونت و پرخاشگری افراد دانست و اظهار کرد: با توجه به اینکه ریشه بسیاری از آسیب های اجتماعی نظیر قتل، توهین، جرم، پرخاشگری و غیره در جامعه ریشه روحی و روانی دارد، می توان به یقین ادعا کرد با روزه داری، صبر و تحمل افراد در برابر ناملایمات زندگی افزایش می‌دهد، در نتیجه فرد در برابر این ناملایمات، از تصمیمات عجولانه و احساسی دوری و با تامل بیشتر تصمیم می گیرد بطوریکه همواره سعی دارد سازش را بر تنش ترجیح دهد، بر این اساس تحمل آنها در مقابل گرفتاری ها بیشتر از گذشته می شود، بطور کلی روزه داری بهترین وسیله ای است که به افراد می آموزد چگونه هیجان های شدید روحی و درونی خود را کنترل کنند.

وی در ادامه احساس امنیت و آرامش درونی را یکی دیگر از تاثیرات مثبت ماه رمضان بر حالات روحی افراد عنوان کرد و گفت: در واقع اعتقادات مذهبی و معنوی افراد یکی از عوامل فراهم کننده آرامش روح و روان انسان ها است، امروزه افراد به دلیل انواع مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی به همراه رشد انواع تکنولوژی ها و صنعتی شدن، آن آرامش سابق و گذشته خود را از دست داده اند و روزه داری و تعالی معنویت درونی می تواند موثرترین راه تامین کننده آرامش درون افراد و همچنین خانواده ها باشد. بطور کلی در اثر روزه اعتماد و آسایش خاطر برای انسان به وجود می‌آید زیرا انسان درک می‌کند که با روزه‌داری با خدای جهان و آفریننده خود رابطه پیدا کرده و از این روش به آرامش و رضایت دلنشینی دست می‌یابد.

به گفته این روانشناس اجتماعی، امنیت و آرامش اجتماعی از دیگر فواید ماه رمضان است، در واقع  یکی از تاثیرات روزه،  به وجود آوردن آرامش روحی در افراد  است که این امر به مراتب آثار مطلوب اجتماعی نیز به همراه می آورد. بطور کلی زمانی که فردی به آرامش درونی برسد، این احساس خود را به جامعه نیز انتقال می دهد و با خانواده و همکارانش احساس همدردی و برخورد بهتری دارد.

استرس و اضطراب در ماه رمضان نسبت به ماه های دیگر کاهش می یابد

معنویت و دین داری تأثیر معجزه‌آسایی بر سلامت روان انسان‌ها دارد

این روانشناس همچنین با بیان اینکه استرس و اضطراب در ماه رمضان نسبت به ماه های دیگر بسیار کاهش می یابد افزود: از دیدگاه روانشناسان و مطالعات صورت گرفته، معنویت و دین داری تأثیر شگرف و معجزه‌آسایی بر سلامت روان انسان‌ها دارد و یکی از راهکارهای مفید مقابله با استرس، داشتن دین و اعتقاد به خدا است ، بطور کلی سلامت روانی افراد در ماه رمضان به دلیل کاهش میزان استرس، اضطراب، رعایت برخی اخلاقیات نظیر دوری از دروغ گویی و دروی از برخی رفتارهای ناشایست، بیشتر از سایر ماه های سال است.

به گفته وی؛ مسلما روزه‌داری و سایر عبادت‌های اسلامی، با متوجه کردن افراد به سوی خداوند باعث می‌شود نوعی آرامش روحی و روانی در انسان ایجاد شود. که این امر منجر به کاهش استرس و همچنین انواع اختلالات روانی افراد می شود، البته باید تاکید کرد روزه داری در صورتی منجر به کاهش استرس، اضطراب و افسردگی در افراد می شود که روزه داری صحیح و اصول آن نظیر خودداری از پرخوری و بی نظمی در خواب، رعایت شود در غیر اینصورت تاثیراتی عکس به همراه خواهد داشت.

کاهش رفتارهای غیر اجتماعی و هنجارشکنانه در طول ماه رمضان

دکتر محمدی در ادامه با تاکید بر اینکه بسیاری از رفتارهای غیر اجتماعی و هنجارشکنانه در جامعه در طول ماه های مذهبی و معنوی نظیر ماه رمضان کاهش می یابد، تصریح کرد: به دلیل قوی تر شدن ارتباط بین انسان با خدا در ماه رمضان، تاثیرات مثبتی بر رفتار انسان ایجاد می شود که باعث می شود افراد از رفتارهای خسته کننده روزمره و حتی رفتارهای غیر اجتماعی خود تا حدودی دور و در طی یک ماه به طور معمول به تمرین خودداری و تقویت معنویت بپردازد، بطوریکه بر اساس مطالعات صورت گرفته میزان بزهکاری در ماه رمضان به میزان قابل توجهی  کاهش یافته و به دلیل تحول فکر، به مراتب رفتارها ها نیز تغییر و کنترل رفتارهای غیر اجتماعی در این ماه بهتر از گذشته اتفاق می افتد.

نقش کلیدی روزه داری در درمان افسردگی

این مدرس دانشگاه، با تاکید بر اینکه روزه داری در تسریع امر بهبود بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی، نقش کلیدی دارد خاطر نشان کرد: در واقع کم خوابیدن یکی از روش های درمانی موثر در بیماران افسرده است، در واقع بیداری روزه داران برای سحری خوردن و انجام فرائض عبادی که ساعاتی را به خود اختصاص می دهد، در اصل نوعی کم خوابی تلقی می شود.

بنابراظهارات وی هر فعالیت معنوی نظیر روزه داری می تواند در جهت ارتقای سلامت روانی افراد موثر باشد، اما باید توجه داشت که نمی توان این نسخه را برای هر بیماری تجویز کرد و بیماران بسته به نوع بیماری و شرایط آن مجاز به گرفتن روزه هستند، بطوریکه گاهی مواقع به هم خوردن نظم خواب، گرسنگی وتشنگی ناشی از روزه داری می تواند استرس و اضطراب را در بیماران روحی و روانی افزایش دهد.

این روانشناس اجتماعی در ادامه یادآور شد: البته گاهی در ماه رمضان برخی تحریک پذیری و بدخلقی ها به خصوص در افراد سیگاری دیده می‌شود که بخشی از این تغییرات ناشی از برخی تغییرات در رفتار و زندگی افراد نظیر خواب ناکافی، محدود شدن مصرف تنباکو و سیگار، محدود شدن نوشیدنی چای و قهوه در طول روز، کاهش کالری دریافتی یا مقدار غذای مصرفی، محدود شدن مصرف مایعات در طول شبانه روز نشات می گیرد.

بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی در ایام روزه داری دچار تغییرات شدید خلقی می شوند

بنابراظهارت محمدی، مسئله دیگری که می‌توان در خصوص روز‌ه‌داری و بیماری‌های روانی به آن اشاره کرد تأثیر روزه داری بر بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی است، افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق می‌شوند. شروع بیماری معمولاً با دوره‌ای از افسردگی است و پس از یک یا چند دوره از افسردگی دوره شیدایی بارز می‌شود. به عبارت دیگر، این اختلال رفتاری با تغییرات بسیار زیاد در رفتار و حالات روحی فرد همراه است و دامنه این تغییرات از افسردگی، ناراحتی و ناامیدی بسیار شدید تا شادی و خوشی جنون آمیز است.

خودشناسی از مهم ترین تاثیرات مثبت روزه داری

این روان شناس روزه را مهمترین عامل رساندن انسان به خودشناسی می داند و می گوید: یک ماه روزه داری، فرد را متوجه حقایقی می کند که شاید تاکنون از آنها غافل بوده است. به عبارت دیگر، در ماه رمضان جنبه های غیرمادی وجود انسان بیش از پیش برایش آشکار و به نیازهای دیگری به جز نیازهای جسمانی متوجه می گردد. بدین وسیله، راحت تر می تواند از نیازهای مادی اش چشم پوشی کند. به هرحال، انسانی که نیازهای مادی و جسمانی برایش در اولویت نباشد سخاوتمند، با گذشت و قابل اطمینان خواهد بود.

بالا رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس در افراد روزه دار

وی اضافه می کند: یکی دیگر از نتایج بالا رفتن شناخت و خودشناسی افراد روزه دار، افزایش اعتماد به نفس و اراده؛ به ویژه در کسانی است که در تصمیم گیری ها خیلی زود سرخورده می شوند؛ زیرا وقتی فرد در این ماه به توانایی خود در مقابل گرسنگی، گناه و وسوسه های شیطانی پی می برد، اعتماد به نفسش بالا می رود و در می یابد که در ماه های بعد نیز توانایی چنین کاری را دارد.

ماه رمضان بهترین فرصت برای انسجام اجتماعی

وی همچنین رمضان را بهترین فرصت برای نزدیکی گروههای مختلف و انسجام اجتماعی دانست و خاطر نشان کرد: رمضان فرصت مناسبی است که از سویی گروههای مختلف اجتماعی را به هم نزدیک کرده و به انسجام اجتماعی می رساند و از سوی دیگر همفکری و انسجام اجتماعی را در سازمانهای دینی از قبیل مساجد افزایش می دهد، بطور کلی رمضان بستری را فراهم می کند تا شاخصهای راستگویی، صداقت و سلامت اجتماعی افزایش یابد. این موضوع موجب پویایی جامعه و تقویت اعتماد اجتماعی در میان اعضای خانواده و دیگر نهادهای اجتماعی می شود.

تقویت هنجارها و ارزش های اجتماعی از دیگر تاثیرات اجتماعی ماه رمضان

بنابر گفته این روانشناس اجتماعی، تقویت هنجارها، ارزشهای اجتماعی و زنده شدن ارزش های دینی از دیگر تاثیرات مثبت رمضان است که است در واقع ایجاد فضاهای جمعی و در نتیجه تقویت وجدان اجتماعی است در ماه رمضان منجر به شکل گیری فضایی جدید در جامعه و همچنین بهبود روابط بین افراد می شود.

انسجام، همدلی و همبستگی اجتماعی در طول ماه رمضان افزایش می یابد

این روانشناس اجتماعی، روزه داری را عامل انسجام و همبستگی اجتماعی دانست و اظهار کرد: روزه داری از یک سو باعث ایجاد همدلی و مشارکت بین افراد جامعه و از سوی دیگر باعث افزایش انسجام اجتماعی می شود. چون همه با پرداختن به یک ارزش واحد، اعمالی یکسان را به جا می آورند که در نهایت موجب نوعی همدلی و همگرایی اجتماعی می شود.

[بالا رفتن روحیه جمعی و وحدت اجتماعی در ایام رمضان

به گفته محمدی افزایش فعالیت های جمعی و همچنین وحدت اجتماعی مانند شرکت در مراسم افطاری و مراسم مذهبی دیگر نظیر عید فطر، از دیگر مزیت های اجتماعی ماه رمضان است که می تواند منجر به افزایش انسجام اجتماعی بین افراد و گروههای مختلف جامعه باشد.

---

منبع:شفقنا